Dengbêj Şakiro - Ax Lawiko - [ Archive Vol 17 @ Ses Media ]

Dengbêj Şakiro - Ax Lawiko - [ Archive Vol 17 @ Ses Media ]

https://bfan.link/kewe

Şakir Deniz di sala 1936an de li Panosa Agiriyê hatiye ser dinyayê. Dû re mala wan ji wir diçe gundê Cemalwêrdiya Dûtaxê. Paşî malbata wî ji Cemalwêrdiyê koçberî Qereyaziya Erziromê dike. Navê tirkî Şakir Deniz pê ve kirine. Dengê wî xwedî oktaveke bilind bû û bi du hawînan (Ha Hîîî Ha Haîî) stran digot.

Ew jî yek ji şagirtên Dengbêj Reso ye û bi piranî stranên Reso gotiye. Herwekî stranên wî bixwe jî gelek in. Dengbêj Reşo jî bixwe şagirtê Evdalê Zeynikê bû. Hejmara kasetên wî 65 in. Di sala 1996an de li Tirkiyê, bajerê Îzmîrê di nav jiyaneke xîzan û awarte de jiyana xwe ji dest da.

Kısa Özgeçmişi:

Kürtler arasında güzel sesinden dolayı ‘Kewê Ribat’ (Rabat Kekliği) ve ‘Şahê Dengbêjan’ olarak anılan Şakiro (Şakir Deniz) kendisi gibi usta bir dengbêj olan ‘Resoyê Gopala’nın öğrencilerindendir. ‘Şakirê Mezin’ ya da ‘Şakirê Bedih’ adıyla da tanınır. Her ne kadar Erzurum Karayazılı olarak bilinse de, aslen Ağrı (Karaköse)'nın Navik köyündendir.

1959 yılında ailesi topluca Adana'ya sürgün olarak gönderildiğinde genç bir delikanlıdır. 1959-1966 yılları arasında toplam 7 yıllık sürgün hayatından sonra 1966 yılında Muş'a dönen aile, 2 sene sonra yani 1968 yılında Erzurum Karayazı'ya yerleşir. Günlerce durmaksızın kılam söylemesiyle nam salan en büyük Kürt dengbêjlerinden birisi.

Ondaki ‘xulxulandin-hawînî’ (gırtlak yapma) çok az dengbêjde görünen özelliklerinden en önemlilerindendi. Sadece Ortadoğu'da değil, Kürtlerin bulunduğu her parzemin ve alanda tanınan bir-iki dengbêjden birisidir.

Yüzlerle ifade edilen kılamları ile Sözlü Kürt Edebiyat’na adını altın harflerle yazdıran Şakiro, Gulê Dêran, Şerê Mala Nasir, Eliyê Pûrto, Nêçîrvano, Geliyê Zîlan, Esmer, Kejê ve Sebrê gibi onlarca kılam ile yıllarca evlerimizin en ‘Kurdewar’ misafiri oldu.. Kürtlere küs olarak 1996 yılında İzmir’de, yokluk içinde aramızdan ayrılan usta dengbêj, ölmeden önceki son demlerinde kendisiyle çalıştığı gazete adına röportaj yapmak isteyen Gazeteci arkadaşım Rahmi Batur'a konuşmak istememiş ve nedenini de şöyle açıklamıştı;

"Kürtlere kırgınım. Kürtler değerlerine, dengbêjlerine sahip çıkmıyor. Türklere bir bakın bir Aşık Veysel'leri vardı, ona sahip çıkıldı. Bütün dünyaya onu tanıttılar. Bir Reşo'muz vardı. Hepimizin ustası. Aç öldü.. Şimdi söyle bakalım seninle nasıl konuşayım ve gönlümü nasıl açayım?"

Kaynak: Vikipedi - Şakiro Sayfası