Movie Talk ep 30 - TENEBRE (1982)

Ξεκιναω την παραγραφο με την Δηλωση οτι το Tenebre (Tenebrae?) ειναι για εμενα το καλυτερο Giallo που εχω δει.
Τι ειναι το Giallo? Το Giallo ειναι μια Ιταλικη κατηγορια ταινιων horror/Thriller/Detective Mystery με ριζες απο τα μεσα της δεκαετιας του 60, με πρωτο λενε το Blood and Black Lace (1964) του Mario Bava. Giallo σημαινει κιτρινο και τις δεκαετιες 30,40,50,60 οι ιστοριες μυστηριου, αστυνομικα θριλερ, Αγκαθα Κριστι, Κοναν Ντοηλ κτλ βγαινανε σε κιτρινα βιβλια τσεπης (τα βιπερ οπως λεγαμε εμεις...τα θυμαται κανεις η παλι διαφημιζω την Ηλικια μου?) τα οποια σαν συνολο τα λεγανε Giallo (τα κιτρινα βιβλια ας πουμε). Οι ταινιες που ακολουθησαν επειτα στην οθονη, λογω παρομοιας θεματολογιας ονομαστηκαν και αυτες Giallo. Τα Giallo εχουνε διαφορα απτα Slasher movie. Στα slasher movie συνηθως ξερουμε τον δολοφονο η τουλαχιστον βλεπουμε την μορφη του να σκοτωνει κοσμο. Η πλοκη ειναι συνηθως αρκετα απλη. Παρακολουθουμε δολοφονιες μεχρι να φτασουμε στην Final Girl που αντιμετωπιζει τον κακο. Τα ατομα που πεθαινουν ειναι συνηθως απλα ατυχοι χαρακτηρες που βρεθηκανε στο μονοπατι του κακου. Δεν υπαρχει κατι που να τους συνδεει καπου. Τα Giallo ειναι μπορω να πω λιγο πιο ποιοτικα..στις περισσοτερες(σχεδον ολες) περιπτωσεις ο ''κακος'' ειναι συνηθως ενας εξυπνος ''ενορχηστρωτης" των Δολοφονιων, που μελεταει μεθοδικα την καθε του κινηση, προσεχοντας μην αφησει πισω του στοιχεια, και οι δολοφονιες εχουν παντα σκοπο. Ειτε μια κληρονομια, ειτε εκδικηση για κατι. Ενα επισης κοινο στοιχειο σε αυτες τις ταινιες ειναι οτι τον δολοφονο σαν μορφη δεν τον βλεπουμε, αντε ενα ζευγαρι μαυροφορεμενα γαντια και μονο στο τελος που αποκαλυπτεται η ταυτοτητα του αλλα και ο λογος που τα εκανε ολα αυτα τον βλεποθμε. Οπως μου αρεσει πολυ να χαρακτηριζω τα Giallo, ειναι ταινιες Scooby Doo αλλα για ενηλικες. Υπαρχει αρκετη πλοκη και ενα καλοδουλεμενο Μυστηριο, μια σπαζοκεφαλια για το ποιος μπορει να ειναι ο Δολοφονος και προπαθεις σε ολη την διαρκεια της ταινιας να ενωσεις τα κομματια του παζλ..Τωρα που το σκεφτομαι ισως και τα Scream θα μπορουσανε να μπουνε εν μερη σε κατηγορια American Giallo..
Giallo κανανε πολλοι, αλλα ο Dario Argento (αυτος με την ωραια κορη) το τελειοποιησε και δικαια θεωρειται ο βασιλιας του Giallo αλλα και του Euro Horror. Η λεπτομερεια και το καλοδουλεμενο σεναριο, η υψηλη παραγωγη αλλα πανω απολα η σκηνοθεσια του...Το σασπενς, οι πρωτοτυπες- ευρηματικες κινησεις και ληψεις της καμερας απλα δεν συγκρινονται.
Το Tenebre ειναι μια επιστροφη του Argento στα Giallo μετα απο διαλειμμα και ασχολια με τον υπερφυσικο τρομο (Suspiria 1977, Inferno 1980). Η ταινια αποτελει ισως και μια απο τις πρωτες "meta fiction" δυο δεκαετιες πριν το Scream, που σχολιαζει τις πιθανες επιπτωσεις βιαιης Μυθοπλασιας στο κοινο αλλα και την πολλες φορες λαθος αντιληψη που σχηματιζουν "κριτικοι" και το κοινο, για υποτιθεμενα μυνηματα και κρυφα σχολια που προσπαθει και καλα ο εκαστοτε Σκηνοθετης να περασει στο κοσμο μεσω της ταινιας του. Που στην πραγματικοτητα δεν υπαρχουν. Ο Argento μεσω διαλογων της ταινιας σχολιαζει τους ''επικριτες'' και τους "Αερατζιδες" κριτικους του, (εχω παρεβρεθει σε τετοιους κυκλους και ειναι ολο Αμπελοφιλοσοφιες και μαλακιες) οτι μια ταινια, μπορει να ειναι απλα μια ταινια, μια Μυθοπλασια και τιποτε αλλο. Δεν χρειαζεται να υπαρχει καποιο μηνυμα πισω απο καθε ταινια.
Το Tenebre ειναι απτις αγαπημενες μου ταινιες του Argento και οπως αναφερα και πιο πανω, το καλυτερο μου Giallo. Την συστηνω ανεπιφυλακτα! Αγαπημενη σκηνη και πολυ προχωρημενη για την εποχη της(ισως και για τωρα θα ελεγα) η πανοραμικη "βολτα" της καμερας μεσα, εξω απτο παραθυρο, γυρω απτα κεραμιδια και παλι μεσα απτο παραθυρο πριν την δολοφονια των 2 γυναικων. Απλα δειτε το και τα λογια περιττα. Αξιζει να σημειωθει πως η ταινια ειναι και γυρισμενη καπως "αναχρονιστικα" οποτε παρολο που ειναι του 1982 δεν αισθανεται "dated" καθολου.
Η ευρεση του Δολοφονου ειναι σπαζοκεφαλια και σε πολλα σημεια η ταινια σου αφηνει καποια στοιχεια με τα οποια νομιζεις εισαι σε καλο δρομο να λυσεις το μυστηριο αλλα τελευταια στιγμη, μαεστρικα, σου τραβαει το χαλακι κατω απτα ποδια και ξεκινας παλι απτο μηδεν...Το σεναριο ειναι τοσο καλα γραμμενο..Εγω παντως με το μετριο IQ μου δεν καταφερα να ενωσω τα κομματια του παζλ(hey Im just an average Joe)...Πιστευω ομως ειναι αρκετα δυσκολο με την συγκεκριμενη ταινια να το βρει κανεις με την πρωτη προβολη, δοκιμαστε ομως και good luck!
Ναι, εφοσον δει καποιος το εργο, το βιβλιαρακι στην limited 4k edition της Arrow σου αναλυει ολα τα στοιχεια που θα πρεπει να παρατηρησεις ωστε να καταλαβεις τι γινεται...και οντως βγαζει νοημα...αλλα και παλι..αν τα παρατηρησεις ολα και τα αναλυσεις ολα στη πρωτη προβολη, τι να σου πω...κακως καθεσαι εδω και χανεις τον χρονο σου με εμενα!



Carbonara anyone??

Ross