C5+1 va O'rta osiyo - Oybek islomov | C5+1 ва Ўрта осиё - Ойбек исломов

Telegramdagi kanalimiz : https://t.me/Islamictalkss
Facebookdagi sahifamiz :   / islamictalks2020  
========================================================

Трамп, 5+1 форматида Ўрта Осиё президентларини АҚШга чақирди.

Россия холдан тойиб, минтақаларни мустамлака холатида сақлаб тура олмай қолди. Натижада, Ўрта Осиё давлатларида – сиёсий, иқтисодий, харбий ва сақофий бўшлиқлар пайдо бўлиб бораяпти. АҚШ – Ўрта Осиёда пайдо бўлиб бораётган бўшлиқларни Хитой тўлдириб бораётганидан хавотирлана бошлади.

5+1 форматидаги навбатдаги учрашувни баъзи тахлилчи ва сиёсатчилар – бу АҚШнинг Россияга навбатдаги босими сифатида изохлашаяпти. Асосан ўзбек тахлилчилари Ўзбек режими сиёсатига мувофиқ – Хитой экспансиясига қарши матбуот хужумидан чекиниб, АҚШнинг харакатларига Россияга қарши деб изох беришаяпти.

Лекин Россия Ўрта Осиёни деярли назорат қила олмай қолди. Уни Хитой босиб келаяпти. Демак АҚШнинг минтақа манфаатларига қириб келиши, энди Россиянинг эмас балки Хитойнинг режаларига путур етказиш мақсади асосида олиб борилиши кутилаяпти.

Ўрта Осиё – халқаро сиёсатда эгасиз қолган ўлжа сингари талаш минтақага айланаяпти. Бу курашда Россия ўлжасини олдириб қўйган йиртқич сингари бир четда қараб туради ёки ўлжани бир қисмини бўлса хам олиб қолиш мақсадида хар турли фитналар уюштиришга харакат қилиши мумкин. Лекин ўлжа асосан АҚШ ва Хитой ўртасида талаш бўлиши кутилаяпти.

Ўрта Осиё – Хитой учун хам, АҚШ учун хам, стротегик ахамиятга эга. Хитой учун ташқи кучлардан сақланиш буфер худуди бўлса, АҚШ учун Хитойни жиловлаш, уни кенгайишига йўл бермаслик мақсадидаги стротегик минтақа.

Хитой – минтақаларни қарзга ботириб олиш йўли билан ўзига иқтисодий қарам, мустамлака қилиб олади. АҚШ эса – халқаро сиёсатдаги қуввати яъни халқаро қонунлардаги устиворлигидан фойдаланиб, халқаро хуқуқий босимлар билан бостириб киради.

Демак, 5+1 форматидаги учрашув – Ўрта Осиё рахбарларига босим остида бўлиши кутилади. Яъни уларни Россияга қўйилган санкцияларга ва бундан кейин қўйилиши мумкин бўлган барча санкцияларга ( хатто Хитой ва уларнинг ўзларига нисбатан хам) сўзсиз итоат қилишга ундайди ва қўрқитади! Трамп, булар билан аввалгилардек муомила қилмайди. У, худди Араб олами, Европа ва бошқа минтақаларга нисбатан фақат дипломатик, иқтисодий ва харбий босимлар остида гаплашаётгандек муомила кўрсатади. Уларни ўзига ва халқаро қонун қоидаларга жиддий риоя қилишга ундайди. Энди, бу давлатларни Россия остидаги СНГ, ОДКБ сингари аввалги хомийлари химоя қила олмайди.

Хитой эса, “биз 5+1 учрашувини диққат билан кузатиб турамиз” деди. Демак у, АҚШни минтақадан тўса олмайди, лекин ишнинг йўналиши унга қарши эканини яхши англаб турипти. Хитой Ўрта Осиёда иқтисодий таъсирини кучайтириб бораяпти. Энди сиёсий таъсирини хам, кучайтиришга киришади!

Биз минтақадаги мусулмонлар ушбу сиёсий жараёнларни, фойда талашаётганларнинг қай бири яхши қайсиниси ёмон деб тахлиллар айтиб кузатиб ўтирибмиз! Босқинчининг яхши ёмони бўлмайди! Уларнинг мақсади бир, бизни қул қилиб, манфаатларимизни ўзлаштириб олиб чиқиб кетиш! Шундай экан, биродарлар уларга ва уларга кенг эшик очиб беришаётган етакчиларимизни мухосаба қилайлик! Уларни тўхтатиш йўлида бор имкониятларимизни ишга солайлик. Зора Оллох ўзи бизга амонат қилиб берган неъматларини, ўз қўлимиз билан куфрга топшириб қўйганимиз учун маломат қилмасин!

#centralasiapolitics #C5+1 #O'rta osiyo #news #isalmic #rec #mirziyoev #usa #musulmonlar #uzbekiston