เดี่ยวฆ้องวงใหญ่ เพลงลาวแพน

เพลงลาวแพนนี้ บางทีก็เรียกว่า ลาวแพนใหญ่ ซึ่งคู่กับลาวแพนน้อย เป็นสำเนียงทางภาคอีสาน แม้เพลงพื้นเมืองของภาคอีสานในสมัยนี้ ก็ยังมิคล้ายคลึงกับลาวแพนหรือลาวแพนใหญ่นี้อยู่ บางท่านสันนิษฐานว่าเดิมคงจะชื่อลาวแคน คือ เพลงลาวที่เป่าแคน แล้วจึงเรียกเพี้ยนมาเป็นลาวแพน ดูก็ใกล้เคียงและอาจถูกต้องก็ได้ แต่ว่าในโบราณก็มีการฟ้อนรำชนิดหนึ่ง เรียกว่า รำแพนหรือฟ้อนแพน จะมาจากเพลงสำหรับฟ้อนชนิดนี้ได้บ้างกะมัง ทั้งนี้ก็สุดแต่ท่านผู้รู้จะวินิจฉัย แต่เพลงลาวแพนสำหรับเดี่ยวนี้ ท่านโบราณาจารย์ได้นำเพลงลาวต่าง ๆ เข้ามาติดต่อเป็นเรื่องไปอีกหลายเพลง เช่น เพลงลาวสมเด็จ ลาวแพนน้อย เป็นต้น และในโบราณทีเดียวก็ดูเหมือนจะคิดผูกขึ้นสำหรับเดี่ยวปี่ในเท่านั้น ต่อมาจึงถึงจะเข้ แล้วจึงได้แผ่ออกไปถึงเดี่ยวเครื่องดนตรีชนิดอื่น ๆ ทุกอย่าง
เพลงเดี่ยวลาวแพน 2 ชั้น เป็นเพลงที่บรมครูทางด้านดนตรีไทยหลาย ๆ ท่านได้สร้างสรรค์ทางเดี่ยวขึ้นทั้งทางเครื่องสาย และปี่พาทย์ เพื่อใช้ในการอวดฝีไม้หลายมือกันในหมู่ของนักดนตรีไทยด้วยกันเอง โดยหนึ่งในบรมครูทางด้านดนตรีไทยนั้นก็คือ ท่านครูหลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) ซึ่งครูน้ำว้า ร่มโพธิ์ทอง เป็นผู้ที่ได้รับการถ่ายทอดมาจากท่านครูหลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) และส่งผลงานของครูน้ำว้า ร่มโพธิ์ทอง ต่อให้ลูกศิษย์คนสนิทของท่านหลาย ๆ คน ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ ครูบงกฎ เขียนเจริญ

ผู้ถ่ายทอด
ครูบงกฎ เขียนเจริญ

รายนามผู้บรรเลง
ฆ้องวงใหญ่ นายอนุสรณ์ คดีเวียง
กลองแขกตัวเมีย นายอนิพนธ์ สุขกุล
กลองแขกตัวผู้ นายวรภพ พัฒน์เอี่ยม
ฉิ่ง นายอดิศร ยาจันทร์
ฉาบเล็ก นายธนากร ทองดอนเหมือน
กรับ นายนาราภัทร์ ทองบุญเรือง