آیا ایدئولوژی اسلامی عامل حملات انتحاری است. (نسخه صوتی و تکمیلی)

کتاب Cutting the Fuse حاصل یکی از گسترده‌ترین و دقیق‌ترین پژوهش‌های دانشگاهی درباره ماهیت واقعی حملات انتحاری است؛ پژوهشی به رهبری رابرت پایپ، بنیان‌گذار «پروژه امنیت و تروریسم» در دانشگاه شیکاگو. این کتاب درست در زمانی منتشر شد که پس از ۱۱ سپتامبر، روایت رسمی آمریکا رسانه‌ها و حتی بخشی از نهادهای امنیتی تلاش داشتند تروریسم را نتیجه مستقیم «افراط‌گرایی مذهبی» و «اسلام سیاسی» معرفی کنند.

پایپ و تیمش طی نزدیک به سه دهه، با بررسی ۲۲۰۰ حمله انتحاری بین سال‌های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۹، مصاحبه با عاملان بازمانده و تحلیل تک‌به‌تک جریان‌ها و گروه‌های مختلف — از حماس و القاعده گرفته تا ببرهای تامیل و پ‌ک‌ک — به نتیجه‌ای رسیدند که تصویری کاملاً متفاوت از روایت رایج ارائه می‌دهد:

ریشه اصلی حملات انتحاری نه مذهب است، نه بیماری روانی؛ بلکه «اشغال نظامی سرزمین» است.

پژوهش نشان می‌دهد که:

بیش از ۹۰ درصد کل حملات انتحاری جهان در مناطقی رخ داده‌اند که تحت اشغال خارجی بوده‌اند و بیش از ۵۰ ردصد آنها توسط گروه های سکولار انچام میشدند.

ببرهای تامیل (گروهی سکولار) برای سال‌ها بیشترین حملات انتحاری جهان را انجام داده‌اند، نه گروه‌های مذهبی.

دست‌کم یک‌سوم حملات انتحاری در کشورهای اسلامی نیز توسط گروه‌های کاملاً سکولار انجام شده است.

تا پیش از ۲۰۰۴، حدود ۹۵ درصد حملات انتحاری یک هدف استراتژیک مشترک داشته‌اند:
وادار کردن یک دولت دموکراتیک خارجی به عقب‌نشینی از سرزمین اشغال‌شده.

آمار پایپ شکاف بزرگی در روایت رسمی ایجاد کرد:
در حالی که از ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۳ تنها ۳۵۰ حمله انتحاری ثبت شده بود، پس از اشغال عراق این رقم در فاصله ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹ به بیش از ۱۸۳۳ حمله رسید؛ و ۹۲ درصد آن‌ها ماهیتی ضدآمریکایی داشتند.

به بیان ساده‌تر، هر جا نیروهای خارجی مستقر شده‌اند — از لبنان و فلسطین تا عراق، افغانستان، چچن و سریلانکا — حملات انتحاری افزایش یافته است. هر جا نیروها عقب نشسته‌اند، حملات نیز فروکش کرده است.

پایپ بر اساس این داده‌ها توصیه‌ای مشخص به سیاست‌گذاران امنیتی ارائه می‌کند:
برای کاهش تروریسم انتحاری، قدرت‌های نظامی باید به‌جای اشغال زمینی مستقیم، بر ائتلاف با نیروهای محلی و استفاده از توان هوایی و دریایی تکیه کنند.

اما مهم‌ترین پیام کتاب بُعد انسانی آن است:
وقتی سرزمینی اشغال می‌شود، انسان ـ فارغ از دین و قومیت ـ رفتاری دفاعی بروز می‌دهد که در شرایط خاص می‌تواند به خشونت یا حتی عملیات انتحاری تبدیل شود. بنابراین مشکل، «ذات» یک دین یا فرهنگ نیست؛ مشکل تجربه زیسته مردم تحت اشغال است.

این نتیجه‌گیری برای تحلیل رفتار گروه‌هایی مثل حماس نیز اهمیت ویژه‌ای دارد:
این گروه‌ها، درست مانند هر جامعه دیگری که سرزمینش تحت اشغال قرار گرفته، واکنشی انسانی و استراتژیک نشان داده‌اند، نه رفتاری ناشی از ماهیت دینی یا ایدئولوژیک.

Cutting the Fuse کتابی است که با داده‌های دقیق، روایت رسمی «جنگ علیه ترور» را زیر سؤال می‌برد و تصویری واقع‌بینانه از علت و چرایی یکی از خطرناک‌ترین اشکال خشونت مدرن ارائه می‌دهد.