رفلاکس(برگشت) ادراری کودکان

توی این ویدیو من می خوام در باره بیماری رفلاکس ادراری یا برگشت ادراری در کودکان صحبت کنم.چون ما گاهی بزرگسالانی رو میبینیم که با مشکل نارسایی کلیه اومدن وقتی علتشو رو بررسی میکنیم متوجه یه رفلاکس ادراری درمان نشده ایی شدیم که پیگیری نکردن . به فکرم رسید به عنوان شروع مباحث کلیه و مجاری ادراری در باره این مشکل شایع صحبت کنم.دستگاه ادراری از نظر آناتومی شامل کلیه‌ها، حالب‌ها یا اون مجرایی که ادرار رو به مثانه می رسونه ، مثانه و میزراه یا مجرایی که ادرار رو خارج میکنه میشه. تمام این بخش‌ها در دفع مواد زائد از بدن نقش دارند.بصورت طبیعی ادرار از سمت کلیه به مثانه جریان داره ولی در بیماری رفلاکس ادراری جریان ادرار در قسمتی که ادرار از حالب می خواد وارد مثانه بشه دچار مشکل میشه و ادرار به اصطلاح پس میزنه . این مشکل معمولا در نوزادان و در کودکان تشخیص داده میشه.مشکلی که ایجاد میکنه یکی اینکه باعث تجمع میکربها در اون قسمت میشه و ریسک عفونت ادراری رو بالا میبره و مسیله دیگه اینکه پس زدن ادرار به مرور زمان باعث اختلال کلیه میشه و اگه درمان نشه باعث نارسایی کلیه میشه... بنا براین به محض تشخیص حتما باید پیگیری بشه. این مشکل هم بصورت اولیه وجود داره هم ثانویه. اولیه یعنی اینکه بصورت مادرزادی اون مجرایی که کار انتقال ادرار رو از حالب به مثانه داره انجام میده دچار مشکل شده.ولی ثانویه یعنی مشکل مادرزادی از اول نبوده و به علت یه مشکل اکتسابی که در مثانه ایجاد شده باعث پس زدن ادرار شده و گرنه خود مجاری سالم هستند. مثل وجود انسداد یا از کار افتادگی عضلات مثانه یا آسیب‌دیدگی اعصاب کنترل‌کننده‌ی تخلیه‌ی نرمال مثانه.اولیه ها شایع تر هستند و معمولا در نزدیکان کودک ممکنه مواردی وجود داشته باشه و نقش مسایل ژنتیک خیلی پر رنگ هست.ولی هنوز اینکه دقیقا نقش ژن چیه و چرا این اتفاقات می افته مشخص نیست
ولی چیزی که میشه گفت اینه که تا 9% نوزادان متولد شده به نوعی نقص مادرزادی از انواع خفیف تا شدید دارن و این مورد هم یکی از اونهاست.حالا این بیماری چه ریسک فاکتور هایی داره.یعنی غیر از اون مسایل ژنتیکی و مادرزادی چه شرایط دیگه ایی اگه باشه کودک رو مستعد این مشکل میکنه. یکیش در کودکانی که ادرار و مدفوع خودشونو نگه میدارن و دچار عفونت های مکرر ادراری میشن.یه مسیله دیگه در دخترا احتمالش بیشتر از پسرا هست ولی در شرایط مادرزادی بودن در پسر ها بیشتر هست.داشتن سابقه فامیلی هم یه ریسک فاکتور هست به همین دلیل ممکنه پزشک بخواد خواهر و برادر های کودک روهم از نظر وجود این مشکل بررسی کنه مهمترین نگرانی در مورد رفلاکس ایجاد آسیب کلیه هست و هر چه رفلاکس شدید تر باشه آسیب هم شدید تره.اگه این بیماری درمان نشه بتدریج کلیه ها اون بافت طبیعی خودشونو از دست میرن و یه قسمتهایی از کلیه کار نمیکنه و بتدریج اون قسمت هایی که کار نمی کنند بیشتر میشه تا جاییکه دیگه کلیه کار طبیعی خودشونو نمی تونه انجام بده و وقتی کلیه نارسا شد مشکلات زیادی ایجاد میشه که حتما می دونین.خوب حالا پزشک چطور متوجه این مشکل میشه. وقتی در دختر بچه ها کودک برای بار دوم دچار عفونت ادرار بصورت سوزش ادرارتغییر رنگ ادرار و بد بو شدن ادرار میشه باید به فکر رفلاکس ادراری بود. در نوزادان اگه تب باشه باید به فکر عفونت ادراری بود و متعاقب اون باید به رفلاکس ادراری فکر کرد.معمولا علایم دیگه ایی مثل درد و خونریزی دیده نمیشه.گاهی در دوران بارداری رفلاکس با درجه بالا در نوزاد کشف میشه که وقتی نوزاد بدنیا میاد برحسب وضعیت نوزاد تصمیم درست گرفته میشه .یه روش تشخیص سونو گرافیه که اتساع حالب و لگنچه رو نشون میده .روش دیگه روش vcug هست به این ترتیبه که ماده حاجب رو داخل مثانه میریزن و یه بار در شرایط پر و یه بار در شرایط خالی عکس برداری می کنند و با ورود ادرار آغشته به مادۀ حاجب به داخل حالب‌ها ریفلاکس به راحتی قابل تشخیصه و درجه آنهم قابل تعیینه.
از نظردرجه رفلاکس به 5 درجه تقسیم میشه که در این شکل دیده میشه.........یه روش دیگه اسکن هسته ایی هست که برای نشان دادن مقدار از کار افتادگی کلیه استفاده میشه.و مقدار سلولهای از بین رفته و سلولهای باقی مانده رو نشون میده....از نظر درمانی کاری که انجام میشه اول میبینن که درجه رفلاکس چی هست و بعد بر اساس اون تصمیم می گیرن که قدم بعدی چی هست.گاهی لازمه از جراحی استفاده بشه گاهی شرایط کودک طوری هست که جراحی لازم نیست و فقط پیگیری لازمه.حالا این پیگیری فقط بصورت انجام آزمایش ادرار و کشت ادرار دوره ایی ممکنه باشه و یا گاهی لازمه اون روشهای پاراکلینیک که اشاره کردم تکرار بشه مثل vcug و اسکن هسته ای.همه چیز بستگی به شرایط کودک داره پزشک در درمان این بیمارا بطور کلی چند تا هدف داره : یکی جلوگیری از وقوع مجدد عفونت ادراری- دوم جلوگیری از آسیب بیشتر کلیه های کودک و کم کردن عوارض درمان ... چون بلا اخره ممکنه کودک مدتی تحت داروها و آنتی بیوتیک های مختلف قرار بگیره... باید کاری کرد هم به بهترین شکل از داروها استفاده بشه و هم اینکه عوارض داروها کم باشه- شناسایی و درمان کودکانی که کنترل درستی روی دفع مدفوع و ادرارشون ندارن هدف دیگه درمان هست



پیج اینستاگرام ایران سلامت
  / dr.hamid.sajjad  
سایت اصلی و انجمن های بحث و گفتگوی ایران سلامت
http://forum.iransalamat.com/