POSLEDNJI OTKUCAJI MEHANIZMA SATA U ZVONIKU CRKVE SVETE TROJICE U PARAĆINU

U zvoniku crkve Svete Trojice u Paraćinu je još 1899. godine ugrađen mehanički sat koji je proizveden u Zemunu iste godine u radionici izvesnog P.Đ. Pantelića. On se nalazio u jednom zastakljenom plakaru radi zaštite mehanizma od prašine. Navijanje sata se vršilo kolenastom "kurblom" jednom sedmično, tako što se tom "kurblom" namotavao - podizao betonski teg težine oko 100 kgr. Na taj način, dejstvom zemljine teže, taj teg je svojim spuštanjem, pokretao mehanizam sata. Da bi sat bio što tačniji postojala je i tzv. "vazdušna kočnica" čiji će te zvuk čuti nekoliko puta u ovom videu. Od mehanizma sata, do nivoa gde su se nalazili časovnici, na sve četiri strane zvonika, vodila je jedna metalna osovima prečnika oko 18 mm. Na jednom delu iznad sata je postojao je i kardanski zglob koji je savladavao kosinu između položaja mehanizma i centra zvonika. Ta osovina je prenosila okretanje mehanizma satova, na svom kraju sa jednim tanjrastim zupčanikom koji je preko ukrštenih-udubljenih drvenih greda, pokretala pomoću konusnih zupčanika pojedinačne satove na zvoniku. Pošto za prikaz časova i minuta, bilo potrebno da sa te jedne osovine daju posebna okretanja kazaljki na svakom od časovnika (ciferblata) postojao je sistem zupčanika, koji je razdvajao okretanje posebno za sate a posebno za minute. Da bi se kazaljke postavile u pravilan položaj na svakom od tih 4 časovnika postojala su mala vratanca za te potrebe. Umesto tog mehaničkog sata koji je pokretao sva četiri časovnika, sada je u zvonik ugrađen satelitski navođen časovnik koji sada preko pomenutih tanjirastih i konusnih zupčanika pokretao iste. Tako da su sada časovnici tačni u sekund i sami se podešavaju kod promena letnjeg i zimskog računanja vremema. A posle našu Pravoslavnu Crkvu nazivaju Ortodoksna !?.