Alevi İnanç Önderi Kızıl Deli Sultan veTürbesi ( Deyiş- Sefil Ali)

Kızıl Deli Seyyid Ali Sultan (Lakabı Hızır Lale, dir)
Ahmet Hamdi Zeza Paşa’nın Arapça kitabında (s. 50) da adı “Hızır Lale Seyyid Ali Sultan” olarak yazılı olup resmin altında Seyyid Hüseyin Ata oğlu Seyyid Ali Sultan’dır. Hızır Lale diye lakablandırılmıştır. Doğumu Hicri 710 ve ölümü 805 Miladi (1310- 1402)’dir diye kaydı vardır. Seyyid Ali Sultan Miladi 1397 yılında Dimetoka’da dergah yaptırmış, canlar uyandırmıştır. Orada Hakk’a yürümüş ve bu dergahta sırlanmıştır. Dergah, Kızıldeli Irmağı kenarında güzel bir tepe üzerinde kurulmuştur. Bu ırmağın adından dolayı Kızıldeli lakabıyla anılmaktadır. Balım Sultan’ın babası Mürsel Baba da Dimetoka’ya bu dostunun (Seyyid Ali Sultan)’ın yanına gitmiş, orada kendi adına bir zaviye kurmuş ve burada post-nişin olmuştur. Seyyid Ali Sultan’ın isteği üzerine evlenmiş, bu evlilikten Balım Sultan(Hacı Bektaş Veli’den sonraki en değerli pirlerindendir Bektaşiliğin kurallarını derleyen kişidir) doğmuştur. Hacı Bektaş Veli vefat edince Seyyid Ali Sultan Pir Evi’nde post-nişin(postta oturan, tekkenin şeyhi olan kimse) olmuş, Rumeli fütuhatına katılmak için padişah kuvvetlerine katılmış, yerine Habib Emirci’yi bırakmış akınlara girmişti. Sonraları Timur ortalığı karıştırınca Pir Evi’ni kapatmıştı. Seyyid Ali Sultan Dimetoka’da Kızıldeli ırmağı kenarındaki dergahında Hakk’a yürümüş, yerine Yağ Bali Baba geçmiştir. Onun vefatıyla da Balım Sultan post-nişin olmuştur. Bir söylentiye göre, düşünde Hz. Muhammed’den buyruk alarak Hacı Bektaş Veli’ye gelen 40 kahramandan birisidir. Hacı Bektaş Veli de Orhan Gazi’ye yollamış ve Rumeli fethinde bunlar çok yararlık göstermişlerdir. Bu 40 kahramandan Seyyid Ali Sultan komutan; Emir Sultan bayraktar, Seyyid Rüstem Gazi kadıasker ve Abdüsamed imamlık ederler. Bunlar Orhan Gâzi tarafından saygı ile karşılanmışlardır. Rumeli’nin fethinde çok büyük katkıları olmuş, oralarda açılan dergâhlarla insanların gönüllerini fethetmişlerdir.

Muslu Dede (Geda Muslî)
Gelin.ey kardaşlar dilek edelim
Kapısı açıktır Kızıldeli’nin
Eksiğimiz bilip dâra gidelim
Himmeti çok imiş Seyyid Ali’nin
Ne güzel baharı yetişmiş şimdi
Lâlesi sümbülü açılmış şimdi
Abdallar hep sema dönerler şimdi
İhsanı çok imiş Kızıldeli’nin
Bab(a) İbrahim şehitlerin eridir
Kırkların durağı anda yeridir
Cansız divar yürüden Bektaş Veli’dir
Himmeti çok imiş Kızıldeli’nin
Sancağı çıkar dağları dolanır
Muhib olan âşığa aşka boyanır
Çekilir gülbengi çerağ uyanır
Muhabbettir yerleri Seyyid Ali’nin
Muslu Dede bunu böyle söyledi
Gerçek erenlerin medhin eyledi
İman mürvet deyip kerem diledi
Kulları çok imiş Kızıldeli’nin