Video Duy Khánh, Thanh Nga trước năm 1975 - Tân cổ Hoa trinh nữ

Nghệ sĩ Thanh Nga, tên thật Juliette Nguyễn Thị Nga, sinh ngày 31 tháng 7 năm 1942 tại Tây Ninh, là một trong những biểu tượng rực rỡ nhất của sân khấu cải lương Việt Nam trước năm 1975. Bà xuất thân trong gia đình có truyền thống nghệ thuật: mẹ là bầu Thơ – chủ đoàn hát Thanh Minh, cha là ông Nguyễn Văn Lợi, còn cha dượng là nghệ sĩ Năm Nghĩa, người đã dìu dắt bà trên con đường sân khấu.

Ngay từ nhỏ, Thanh Nga đã bộc lộ năng khiếu thiên bẩm về diễn xuất. Mới hơn mười tuổi, bà đã xuất hiện trên sân khấu của đoàn Thanh Minh – Thanh Nga. Ở tuổi 16, vai diễn Phà Ca trong vở Người vợ không bao giờ cưới đã giúp bà đoạt giải Thanh Tâm triển vọng, mở đầu cho hành trình huy hoàng. Đến năm 1966, với vai Giáng Hương trong vở Sân khấu về khuya, bà giành giải Thanh Tâm xuất sắc, khẳng định vị thế của một ngôi sao sân khấu hàng đầu miền Nam.

Trong suốt sự nghiệp, Thanh Nga đã để lại dấu ấn sâu đậm qua hàng loạt vai diễn kinh điển: Trưng Trắc trong Tiếng trống Mê Linh, Hương trong Nửa đời hương phấn, Lan trong Bên cầu dệt lụa, Hoa Mộc Lan, Lưu Bình – Dương Lễ, cùng nhiều vai diễn bi tráng, đậm tính nhân văn. Giọng ca trong trẻo, diễn xuất chân thật, ánh mắt biết nói và phong thái sang trọng khiến bà được mệnh danh là “Nữ hoàng sân khấu”, sánh vai cùng những tên tuổi lớn của điện ảnh Sài Gòn thời ấy như Thẩm Thúy Hằng, Kiều Chinh, và Kim Cương.

Không chỉ dừng lại ở cải lương, Thanh Nga còn góp mặt trong điện ảnh, cho thấy sự đa tài hiếm có của một nghệ sĩ thời bấy giờ. Mỗi lần bà bước lên sân khấu là khán phòng như bừng sáng — khán giả không chỉ xem kịch mà như đang sống cùng nhân vật, cùng những khổ đau, hạnh phúc mà bà truyền tải.

Cuộc đời của Thanh Nga cũng lắm bi kịch. Bà từng trải qua hai cuộc hôn nhân: lần đầu với ông Nguyễn Minh Mẫn, và sau đó là luật sư Phạm Duy Lân, với người chồng sau bà có một con trai tên Phạm Duy Hà Linh (sinh năm 1973). Khi sự nghiệp đang ở đỉnh cao, Thanh Nga bị ám sát cùng chồng ngay trước cửa nhà riêng tại Quận 1, Sài Gòn, vào đêm 26 tháng 11 năm 1978. Con trai nhỏ khi đó mới 5 tuổi may mắn thoát nạn. Cái chết của bà gây chấn động dư luận, để lại niềm tiếc thương vô hạn cho hàng triệu khán giả yêu nghệ thuật.

Năm 1984, Nhà nước truy tặng bà danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú, như một sự tri ân dành cho tài năng và cống hiến không thể phai mờ. Dù ra đi ở tuổi 36, Thanh Nga vẫn sống mãi trong lòng công chúng như biểu tượng của vẻ đẹp, tài năng và bi kịch – “một đời tài hoa và bạc mệnh”.