Thanh tra Chính phủ kết luận MB, ACB, VPBank, VIB, OCB vi phạm phát hành trái phiếu doanh nghiệp

Thanh tra Chính phủ kết luận các ngân hàng MB, ACB, VPBank, VIB, OCB vi phạm phát hành trái phiếu doanh nghiệp

Thanh tra Chính phủ vừa công khai kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách pháp luật về phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và sử dụng nguồn tiền từ trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ (từ 1/1/2015 đến 30/6/2023).

Theo công bố, 67 tổ chức phát hành được thanh tra gồm có 5 ngân hàng thương mại cổ phần, 37 công ty cổ phần và 25 công ty trách nhiệm hữu hạn thuộc nhiều ngành nghề khác nhau. Căn cứ đặc điểm, tính chất, yêu cầu của cuộc thanh tra được chia thành nhiều nhóm.

Theo số liệu và báo cáo, trong giai đoạn 1/1/2015 - 30/6/2023, nhóm 5 ngân hàng kể trên đã phát hành thành công 386 mã TPDN (trái phiếu không chuyển đổi, không kèm theo chứng quyền, không có tài sản bảo đảm); kỳ hạn từ 1-10 năm để thu về 255.107 tỷ đồng với mục đích để cho vay khách hàng.

Đến thời điểm 30/6/2023, tại 5 TCTD còn 173 mã TPDN đang lưu hành với tổng giá trị 97.829 tỷ đồng.
Trong phạm vi cuộc thanh tra, Thanh tra Chính phủ đã kiểm tra một số giao dịch sử dụng nguồn tiền thu được từ phát hành TPDN.

Qua kiểm tra cho thấy, 3/5 TCTD sử dụng tiền thu được từ phát hành TPDN chưa đúng mục đích nêu tại phương án phát hành (dùng để cho vay ngắn hạn trong khi mục đích là cho vay trung dài hạn; dùng để cho vay trong khi mục đích là bổ sung vốn cấp 2) và cả 5 TCTD không thực hiện trách nhiệm quản lý vốn từ phát hành TPDN theo quy định.

Dẫn số liệu báo cáo chi tiết một trong số các ngân hàng, ACB sử dụng tiền thu được từ phát hành từ hai mã trái phiếu vào đợt 19/12/2018 (2.200 tỷ) và đợt 6/12/2019 (1.500 tỷ) để cho vay trung dài hạn và ngắn hạn trong khi tại phương án ban đầu được HĐQT thông qua là “phục vụ nhu cầu cấp tín dụng trung dài hạn”.

Theo số liệu ACB cung cấp, ngân hàng đã giải ngân cho vay trong hai ngày 20/12/2018 và 21/12/2018 với tổng số tiền cho vay là 2.664,59 tỷ đồng (cho vay trung dài hạn là 276,55 tỷ đồng; cho vay ngắn hạn là 2.388,04 tỷ đồng).

Tại MB, ngân hàng này sử dụng tiền thu được từ 11 mã trái phiếu phát hành năm 2022 với tổng giá trị phát hành 1.920 tỷ đồng để thực hiện cho vay mà không thực hiện đầu tư theo mục đích phát hành nêu tại các bản công bố thông tin trước phát hành (là "để bổ sung vốn cấp 2 dài hạn theo quy định của NHNN, phục vụ nhu cầu cấp tín dụng, đầu tư cũng như tăng quy mô vốn hoạt động của ngân hàng nhằm đáp ứng mục tiêu tăng trưởng kinh doanh năm 2022 và các năm tiếp theo, phù hợp với quy định pháp luật tổ chức tín dụng").

Tại VPBank, ngân hàng này sử dụng tổng số tiền 1.260 tỷ đồng trong tổng số 5.000 tỷ đồng từ 5 mã trái phiếu phát hành trong năm 2021, 2022 để cho các khách hàng vay ngắn hạn.

Trong khi đó, theo phương án phát hành và công bố thông tin trước phát hành, mục đích phát hành các mã trái phiếu là "để bổ sung nguồn vốn hoạt động nhằm đáp ứng nhu cầu cho vay trung dài hạn bằng tiền Đồng của VPB".

VPBank bị chỉ ra việc sử dụng 2,9 tỷ đồng trong tổng số tiền 500 tỷ đồng từ trái phiếu VPB.BOND.2016.07 và 540 tỷ đồng trong tổng số tiền 1.000 tỷ đồng từ trái phiếu VPBL2125018 cho 2 khách hàng vay ngắn hạn, trong khi theo phương án phát hành mục đích phát hành là để "cho vay trung và dài hạn".

Tại OCB, không xây dựng kế hoạch nguồn vốn và sử dụng nguồn vốn của năm tài chính đối với việc phát hành TPDN trong giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2019 theo quy định tại Khoản 3 Điều 1 Nghị định số 90/2011/NĐ-CP…

OCB thực hiện phát hành TPDN không đúng phương án đã được Hội đồng quản trị OCB phê duyệt theo Nghị quyết số 04/2017/NQ-HĐQT ngày 23/1/2017 và Nghị quyết số 22/2020/NQ-HĐQT ngày 25/5/2020.

Tại VIB: Công bố thông tin không đúng thời hạn theo quy định với thông tin/tài liệu, kế hoạch sử dụng tiền thu từ đợt phát hành không nêu rõ thời gian giải ngân.

Báo cáo của thanh tra cũng trích dẫn giải trình của 5 ngân hàng, các ngân hàng đều cho biết không thể phân định chính xác số liệu về việc sử dụng số tiền thu được từ TPDN riêng lẻ cho từng khoản vay, từng khách hàng cụ thể do toàn bộ tiền thu được từ phát hành TPDN không theo dõi riêng mà hòa chung vào nguồn vốn kinh doanh chung của TCTD.

Kết luận, Thanh tra Chính phủ yêu cầu các tổ chức chấm dứt các hành vi vi phạm về phát hành TPDN và sử dụng nguồn vốn từ TPDN đã được phát hiện qua thanh tra, khẩn trương rà soát, khắc phục các tồn tại, khuyết điểm và hậu quả (nếu có) đã được nêu tại kết luận thanh tra.

Đồng thời, thực hiện nghiêm các yêu cầu, chỉ đạo của Thanh tra Ngân hàng Nhà nước, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội về các nội dung xử lý vi phạm phát hiện qua thanh tra theo quy định của pháp luật về TPDN và pháp luật có liên quan.


#thanhtrachinhphu #ketluan #vipham #traiphieudoanhnghiep #nganhangthuongmai