Polderdoorkruisers in het Waasland - Erfgoedcel Waasland

De polders van Kruibeke, Bazel en Rupelmonde maakten vroeger deel van uit van één aaneengesloten moerasgebied dat zich uitstrekte van Burcht tot aan de Durme en gevormd werd in de eeuwenoude Scheldebedding. Om het polderland te kunnen bewerken, werden doorheen het land opgehoogde wegen of dammen (gaanweg) aangelegd waarlangs de boeren hun gronden konden bereiken. Ondanks het aanleggen van dijken bleven de polders een groot overstromingsrisico kennen bij extreem hoge waterstanden. Op de laagst gelegen poldergronden, bleef het water ook daarna nog staan en zo ontstonden de kreken.
In de Kruibeekse polder was heel wat akkerland terug te vinden, waar voornamelijk gerst en tarwe werd geteeld. De gronden die te drassig waren voor akkerbouw, werden gebruikt als weiland of voor wijmenteelt. Deze wijmenteelt heeft jarenlang gebloeid in de polders van Kruibeke, Bazel en Rupelmonde, maar kende een grote achteruitgang vanaf de Tweede Wereldoorlog. Eind van de jaren 1950 waren er nog nauwelijks wijmentelers in de polder terug te vinden. In de polder werd ongeveer evenveel aan landbouw als aan veeteelt gedaan. Daarnaast waren er ook fruittelers aanwezig, maar boomgaarden maakten een veel kleiner deel uit van de poldergronden.

Heel wat Kruibekenaars, Bazelaars of Rupelmondenaars die aan de overkant van het water in Hoboken of Hemiksem werkten of daar school liepen, trokken elke dag door de polder naar het veer aan de Scheldelei in Kruibeke of Kallebeekveer in Bazel, waar ze de overzet namen. De mannen trokken naar Cockerill Yards (waar zeeschepen werden gebouwd), Umicore (ook wel de zilveren genoemd, omdat men er goud- en zilverertsen raffineerde, naast andere metalen) of Bekaert (of den draad, waar ijzer- en staaldraad werd gemaakt), de jongens naar het Don Bosco Instituut of de Pius X Humaniora en Normaalschool en de weinige vrouwen of meisjes naar hun madam in de stad om daar te gaan kuisen.
Na de vernieling van het oude veer in Kruibeke tijdens W.O.II werd een nieuw veer aangelegd. De veerpont en dus ook de veerboot waren veel groter. Men kon er op met naar schatting 500 mensen en er was veel plaats om de vele fietsen (of bromfietsen en zelfs scooters) te stallen. In de spitsuren ´s morgens voor 8u en ´s avonds tussen 16 en 18u vaarde de boot voortdurend heen en weer. Overzetten nam slechts 5 min. in beslag, dan lossen en laden en weer weg. Normaal zette de boot elk half uur 2 x over (heen en weer).
Ten behoeve van al deze pendelaars waren er in de polder ook heel wat cafés en herbergen terug te vinden. Vóór de Tweede Wereldoorlog waren er in de straten naar het oude veer wel een 20-tal herbergen. Velen daarvan verdwenen toen het nieuwe veer in gebruik genomen werd, maar de laatste bleven tot in de jaren 1980 bestaan. Zo was er de Rubens, waar een feestzaal aan was en de worstelclub haar clublokaal had.

Deze film kadert binnen het project "50 jaar Werk in het Waasland" van de Erfgoedcel Waasland. Meer informatie over dit project en de werking van de Erfgoedcel Waasland vind je terug op www.erfgoedcelwaasland.be.