四毒蛇 - TỨ ĐỘC XÀ

四毒蛇 - TỨ ĐỘC XÀ

又作四蚖蛇、四蛇。
Còn gọi là ‘tứ ngoan xà’, ‘tứ xà’.

以毒蛇比喻人身之地、水、火、風四大，故稱四毒蛇。
Dùng hình ảnh rắn độc để minh họa 04 đại của thân người là đất - nước - lửa - gió, nên gọi là ‘tứ độc xà’. 

據金光明最勝王經卷五載，人身之四大，如四毒蛇居於一篋，此四大蛇之性各異，地水二蛇之性多沉下，風火二蛇之性輕舉，四蛇若相互乖違，則眾病生。
Y cứ Kinh Kim Quang Minh Tối Thắng Vương quyển 05 ghi thì 04 đại của thân người như 04 con rắn độc trong 01 cái hòm, tánh nết của 04 con rắn nầy không giống nhau, 02 con rắn minh họa cho đất và nước thì chúi xuống, còn 02 con rắn minh họa cho lửa và gió thì ngước lên, nếu 04 con rắn này chống trái lẫn nhau thời thân sanh bệnh. 

又據大智度論卷二十二載，身中之四大彼此相害，猶如人持毒蛇之篋。
Lại y cứ vào Luận Đại Trí Độ quyển 22 ghi, 04 đại trong thân người tương hại lẫn nhau giống như người giữ cái hòm rắn độc. 

仁王經卷下（大八‧八三O中）：
Kinh Nhân Vương quyển hạ (Đại 08.830 trung):

「識神無形，假乘四馳（虵），無明寶象（保養），以為樂車。」
“Thần thức vô hình, giả thừa tứ trì (xà), vô minh bảo tượng (bảo dưỡng), dĩ vi lạc xa.”
“Tâm thức vô hình nương vào tứ đại mà hoạt động, vô minh như voi lớn kéo xe tìm dục lạc.’

〔北本大般涅槃經卷二十三、達摩多羅禪經卷一〕
[X. Kinh Đại Bát Niết Bàn (bản Bắc) quyển 23; Kinh Đạt Ma Đa La Thiền quyển 01]

佛光大辭典
PHẬT QUANG ĐẠI TỪ ĐIỂN