Νυφιάτικα Παινέματα Νύφης

Νυφιάτικα τραγούδια
Παινέματα ή "παίνια" ή παινάδια της νύφης στο κρητικό γάμο.

Στίχοι παραπάνω: Καψή Γ. Ιωάννα

ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ ΨΙΛΑΚΗ
Ακούγονταν κάποτε σε κάθε κρητικό γάμο. Στόλιζαν οι κοπελιές τη νύφη και τραγουδούσαν. Άλλες ανασκάλευαν τη μνήμη, άλλες ταίριαζαν λέξεις κι έφτιαχναν καινούργια στιχάκια, όλες είχαν κάτι να πουν, να παινέψουν τη μοναδική πρωταγωνίστρια της τελετής που κάθε γυναίκα ευχόταν να τη ζήσει μόνο μια φορά στη ζωή της. Τούτα τα απλά αλλά σπουδαία τραγούδια αντανακλούν όλη την ευγένεια μα και όλο το μεγαλείο του παραδοσιακού μας πολιτισμού, ενός πολιτισμού που ήξερε να ιεραρχεί τα πράγματα, να δημιουργεί ηθικούς νόμους, να κάνει τις μικρές στιγμές των ανθρώπων ξεχωριστές και μεγάλες.

Συνήθως τα παινέματα συνεχίζονταν και μετά το στόλισμα. Έξω από την εκκλησία, εκεί όπου στηνόταν ο περίφημος χορός της νύφης, αλλά και μέσα στο σπίτι των νεονύμφων. Έπρεπε να τ' ακούσουν όλοι οι καλεσμένοι. Και κυρίως έπρεπε να τ' ακούσουν οι καλεσμένοι του γαμπρού. Να εκτιμήσουν τα χαρίσματα του καινούργιου μέλους που έμπαινε πια στη φαμίλια και στις ζωές τους. Όπως έπρεπε να γίνει και με τους καλεσμένους της νύφης, γιατί υπήρχαν και τα παινάδια του γαμπρού, υπέροχα κι αυτά, γεμάτα ομορφιά και συναίσθημα.

Ήταν υπερβολικά όσα λέγονταν. Μύτη, φρύδια, χείλη, μαλλιά, όλα ήταν τέλεια, σαν ζωγραφιές φτασμένου ζωγράφου. Κι όμως, μέσα από την υπερβολή οι παραδοσιακές κοινωνίες αναδείκνυαν το μέτρο και την ισότητα. Πάνω-κάτω τα ίδια λέγονταν σε όλες τις νύφες. Οι εποχές άλλαζαν, καινούργια νοικοκυριά στήνονταν, κάθε κοπέλα είχε μια μέρα ολότελα δική της! Όπως και κάθε νιός. Δηλαδή, κάθε καινούργιο ζευγάρι. Από την επόμενη άλλαζαν όλα. Το καινούργιο αντρόγυνο ενσωματωνόταν στην κοινότητα κι οι ριμαδόροι έπλεκαν παινέματα για την επόμενη νύφη και τον επόμενο γαμπρό!