EP.230 ท่องแดนพุทธภูมิ ตอนที่ ๒๓๐ นครสังกัสสะ ที่โลกทั้ง ๓ มาพบกัน (Sankisa Buddhist Site)

สังกัสสะ (Sankassa) เรียกตามภาษาบาลี ถ้าเป็นสันสกฤตเรียกว่าสังกัสยะ (Sankasya) ปัจจุบันเรียกว่า สังกิสะ (Sankisa) เมืองโบราณในสมัยพุทธกาล ปัจจุบันเรียกว่า สังกิสะ ตั้งอยู่ที่อำเภอฟารุขาบาด (Farukkhabad) รัฐอุตตรประเทศ (Uttar Pradesh) ประเทศอินเดีย ห่างจากอัคราที่ตั้งทัชมาฮาล ๑๖๒ กิโลเมตร เมืองสังกัสสะมีความสำคัญขึ้นมาเพราะเป็นสถานที่พระพุทธองค์เสด็จลงมาจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ในพรรษาที่ ๖
พวกเราเดินทางไปวันที่ ๑๒ เดือนมีนาคม ๒๕๖๘ เมื่องนี่เคยไปหลายครั้งแล้ว ถนนหนทางดีขึ้น ก่อนหน้านั้นถนนหนทางค่อนข้างแย่ เพื่อให้ทุกท่านได้เห็นว่าสังกัสสะอยู่ที่ไหน จึงนำพาทุกท่านมาเริ่มต้นที่สนามบินสุวรรรภูมิ จากนั้นมุ่งตรงไปทางทิศตะวันตกเฉียงเหนือ ที่นี่คือชมพูทวีป หรืออินเดียในปัจจุบัน จุดที่ทุกท่านเห็นขณะนี้คือที่ตั้งของนครสังกัสสะในปัจจุบันนี้
เรื่องราวเกิดขึ้นที่กรุงราชคฤห์ พระปิณโฑลภารทวาชะแสดงปาฏิหาริย์ปราบพวกมิจฉาทิฏฐิ เหาะไปรับเอาบาตรที่ราชคหเศรษฐีแขวนไว้บนอากาศ ผู้คนจึงศรัทธามากอยากเห็นอีก จึงแห่งไปที่พระเวฬุวัน เพื่อให้แสดงให้ดูอีกครั้ง เมื่อทราบถึงพระพุทธองค์จึงตรัสห้ามเสีย เพราะกลว้ว่าพุทธสาวกจะหลงใหลในอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ซึ่งไม่มช่ทางพ้นทาง ถ้ายึดมั่นแล้ว เห็นพุทธสาวกที่มมีปาฏิหาริยืใดๆ ก็จะไม่รับฟัง เพราะไม่มีฤทธิ์นั้นเอง แต่ต่อมาพระองค์ก็ได้มาแสดงยมกปาฏิหาริย์ที่กรุงสาวัตถี โดยท่อไฟพุ่งออกมา และท่อน้ำก็ฟุ้งออกมาด้วย ทำแบบนี้ครบ ๗ วัน จึงเหาะขึ้นสู่ยอดเขา แล้วไปแสดงธรรมที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์เพื่อโปรดพุทธมารดา ซึ่งขณะนั้นได้จุติเป็นเทพบุตรที่สวรรคชั้นดุสิต แต่มาพบพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ พระพุทธองค์แสดงอภิธรรม ๗ คัมภีร์โปรดพุทธมารดาเป็นเวลา ๓ เดือน ในระหว่างที่จำพรรษาที่ปัณฑุกัมพลศิลาอาสน์ ณ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ จากนั้นพระโมคคัลลานะได้เหาะไปเข้าเฝ้าสอบถามว่าพระองค์จะลงมาโลกมนุษย์ที่ไหน อย่างไร พระองค์ตอบว่า “จะลงจากสวรรค์ที่นครสังกัสสะ ผู้ประสงค์จะพบเราให้ไปที่นั้นเถิด” จากนั้นพระเถระจึงได้มาแจ้งเรื่องราวแก่พุทธบริษัท ต่างฝ่ายจึงเตรียมเดินทางไปเข้าเฝ้าที่นั้นอย่างเนืองแน่น
เมื่อออกพรรษาแล้วพระพุทธองค์จึงเสด็จลงมาจากสวรรคะชั้นดาวดึงส์ ท้าวสักกะเทวราชให้วิษณุกรรมเทวบุตรเนรมิตร
บันใดแก้วมณี อยู่ตรงกลางแก่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า
บันใดทอง อยู่ด่านขวาแก่เหล่าเทวดาทั้งหลาย
บันใดเงิน อยู่ด้านซ้ายแก่ท้าวมหาพรหม
มนุษย์เห็นพุทธานุภาพที่ลงมาจากสวรรค์ชั้น ต่างปลาบปลื้มปิติเป็นล้นพ้น ผู้ไม่ปรารถนาอยากเป็นพระพุทธเจ้าไม่มีเลย เพราะเห็นพุทธลักษณะนี้ เพื่อให้ผู้คนเกิดความมั่นใจในบุญกุศลที่ทำอย่างแท้จริง พระพุทธองค์จึงโปรดให้ทั้ง ๓ โลกคือ เทวดา มนุษย์ และสัตว์นรกสามารถเห็นกันได้หมด เมื่อเป็นเช่นนี้ มนุษย์ต่างละชั่วกลัวบาปทั้งสิ้น ต่างตั้งมั่นในบุญกุศล เราจึงมักเรียกว่า วันพระเจ้าเปิดโลก
พ.ศ.๙๔๓ พระอาจารย์ฝ่าเสี่ยน (ฟาเหียน) เดินทางมาถึงที่นี่กล่าวว่า
“เดินทางลงมาทางใต้เป็นระยะทาง ๑๘ โยชน์ ก็ได้พบอาณาจักรหนึ่งนามว่าสางกาศยะ (สังกัสสะ) เป็นสถานที่พระพุทธองค์เสด็จลงจากสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ภายหลังเสด็จไปประทับที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ ณ ที่นั้น พระองค์ได้แสดงธรรมเทศนาเพื่อเป็นคุณต่อพุทธมารดา ๓ เดือน ต่อมาพระมัคคลลานะได้เข้าเฝ้าจึงตครัสว่า ก ๗ วันเราตถาคตจะลงไปที่สังกสสะนคร ฝ่ายพระมหากษัตริย์ ๘ แว่นแคว้นต่างกระหายอยากเข้าเฝ้าต่างมาเฝ้ารอ พระองค์ลงจากสวรรค์ด้านบันใด ๓ ทาง ท้าวสักกะประทับบันใดทองด้านซ้าย พระพุทธองค์อยู่ตรงกลาง เทวดาอยู่อีกฝั่ง ต่อมพระเจ้าอโศกเสด็จมาที่นี่อาลัยต่อพระพุทธองค์มากจึงสร้างวิหารครอบทับบันใด และประดิษฐานพระพุทธปฏิมาสูง ๑๖ ศอก หลังวิหารได้ปักสาหินไว้สูง ๕๐ ศอก มีสิงห์อยู่ข้างบน”
พ.ศ.๑๑๗๓ พระอาจารย์เสวียนจ้าง (ถังซัมจั๋ง) เดินทางมาถึงที่นี่ กล่าวว่า
“นครนี้มีสังฆาราม ๔ แห่ง พระสงฆ์ ๑๐๐ รูป สังกัดนิกายสัมมิติยะ มีเทวาลัย ๑๐ แห่ง ทางตะวันออกของนครหลวง ๑๐ ลี้เศษ มีสังฆารามแห่งหนึ่ง มีพระสงฆ์นับ ๑๐๐ รูป สังกัดนิกายสัมมิติยะเช่นกัน ภายในวัดมีบันใดทำด้วยวัตถุ ๓ ประการ หนันห้าไปทิศตะวันออก เป็นบันทมี่พระพุทธองค์เสด็จลงมาจากสวรรค์ หลังจากที่พระองค์เสด็จไปโปรดมารดาที่สวรรคชั้นดาวดึงส์ บันใดกลางทำด้วยทอง บันใดว้ายทำด้วยแก้วศิลา บันใดขวาทำด้วยเงิน พระพุทธองค์เสด็จลงมาตามบันใดกลาง ท้าวมหาพรมลงบันใดเบื้องขวา ท้าวสักรินทร์เทวราชลงบันใดซ้ายหมู่เทมวดานับแสนโกฏิเดินทางลงมาด้วย บัดนี้บันใดสูญหายไปแล้ว แต่กษัตริย์ต่อมาได้สร้างจำลองไว้ที้ข่างบันใดมีเสาศิลาสูง ๗๐ เฉี่ยะ สร้างโดยพระเจ้ามหาราช บนยอดจำหลักด้วยรูปสิงห์ ข้างๆมีแท่นศิลาเป็นที่จงกรมของพระพุทธองค์”