Gốm Biên Hòa: Những điều có thể bạn chưa biết!

Lịch sử gốm Biên Hòa: Quá trình hình thành và phát triển
Gốm Biên Hòa là một dòng gốm đặc trưng của vùng đất Đồng Nai, có lịch sử hình thành và phát triển gắn liền với tiến trình định cư và giao lưu văn hóa ở khu vực Nam Bộ. Quá trình phát triển của gốm Biên Hòa có thể chia thành ba giai đoạn chính: giai đoạn hình thành thủ công truyền thống, giai đoạn phát triển công nghiệp hóa dưới thời Pháp thuộc, và giai đoạn hiện đại hóa – chuyển mình trong bối cảnh kinh tế thị trường.

1. Giai đoạn hình thành (trước thế kỷ 20):

Gốm Biên Hòa khởi nguồn từ các làng nghề gốm thủ công truyền thống của người Việt và người Hoa di cư vào vùng đất Đồng Nai từ thế kỷ XVII – XVIII. Trong quá trình khai hoang lập ấp, các cư dân đã phát triển nghề gốm để phục vụ nhu cầu sinh hoạt và tín ngưỡng. Nguyên liệu chính là đất sét bản địa có độ dẻo cao, được khai thác tại khu vực Tân Vạn, Biên Hòa.

Trong giai đoạn này, sản phẩm gốm chủ yếu bao gồm các loại vật dụng gia đình như chum, vại, nồi, lu… mang đặc trưng mộc mạc, bền chắc, ít trang trí. Kỹ thuật nung lò chủ yếu theo phương pháp thủ công, lò đất hoặc lò đứng, nhiệt độ thấp.

2. Giai đoạn phát triển dưới thời Pháp thuộc (đầu thế kỷ 20 – 1954):

Đây là giai đoạn có tính bước ngoặt của gốm Biên Hòa. Năm 1903, Trường Mỹ nghệ thực hành Biên Hòa được thành lập bởi chính quyền thực dân Pháp với mục tiêu đào tạo nhân lực mỹ nghệ phục vụ công nghiệp thuộc địa. Trường đóng vai trò hạt nhân trong việc chuyển giao kỹ thuật, đổi mới thiết kế và nâng tầm mỹ thuật cho các sản phẩm gốm.

Gốm Biên Hòa trong giai đoạn này có sự pha trộn giữa truyền thống bản địa và phong cách mỹ thuật phương Tây. Các sản phẩm trở nên đa dạng hơn, bao gồm tượng, phù điêu, bình hoa, đồ trang trí nội thất, gạch trang trí… với hoa văn mang ảnh hưởng Art Deco và Art Nouveau. Chất men nổi bật là men tro, men rạn, men nâu xanh đặc trưng, đã trở thành bản sắc riêng của gốm Biên Hòa.

3. Giai đoạn hiện đại hóa và chuyển mình (1954 – nay):

Sau năm 1954, đặc biệt từ thập niên 1960 trở đi, gốm Biên Hòa tiếp tục phát triển với sự mở rộng quy mô sản xuất, hình thành nhiều cơ sở tư nhân và hợp tác xã. Tuy nhiên, từ sau năm 1975, do biến động kinh tế và cạnh tranh từ các dòng gốm công nghiệp, gốm Biên Hòa dần suy giảm. Một số nghệ nhân, cơ sở vẫn duy trì nghề, nhưng quy mô sản xuất bị thu hẹp.

Từ những năm 2000 trở lại đây, gốm Biên Hòa được quan tâm trở lại như một phần di sản văn hóa địa phương. Một số nghệ nhân, doanh nghiệp và nhà nghiên cứu đã có nỗ lực khôi phục kỹ thuật truyền thống, đồng thời tích hợp yếu tố sáng tạo để phù hợp với thị hiếu hiện đại và phát triển du lịch văn hóa.

Giá trị lịch sử – văn hóa của gốm Biên Hòa
Gốm Biên Hòa không chỉ có giá trị về mặt vật chất và kỹ thuật mà còn chứa đựng các giá trị văn hóa – lịch sử sâu sắc. Nó phản ánh sự giao thoa văn hóa giữa truyền thống Việt, Hoa và ảnh hưởng phương Tây trong bối cảnh thuộc địa. Sự tồn tại và phát triển của gốm Biên Hòa là minh chứng cho khả năng thích nghi, sáng tạo văn hóa của cộng đồng địa phương, góp phần làm phong phú bản sắc văn hóa vùng Đông Nam Bộ.


#tiếnganhchotoicohoinhinrathegioi2 #tienganhchotoicohoinhinrathegioi #nguyễn_cưng #nguyễncung #englishanopportuintytoseetheworld #tses #tsestienganhdulich

Đăng ký kênh của mình:https://bitly.li/neXN
Facebook của mình:  / vancung.nguyen.731  

#motgocvanhoavadulich #motgocvanhoa_dulich #mrcung #trainghiemdulich #trải_nghiệm_du_lịch #seriestrainghiemdulichmientay #seriestrainghiemdulichvietnam #tienganhchotoicohoinhinrathegioi