Iluzja mistrzostwa: GenAI i uczenie się | Joanna Mytnik | 27.06.2025

Iluzja mistrzostwa: GenAI i proces uczenia się. Strategie wspierania głębokiego myślenia.
Joanna Mytnik (Centrum Nowoczesnej Edukacji PG)

Link do materiałów interaktywnych: https://view.genially.com/685ffdf5c16...

Największym wyzwaniem dla edukacji jest nie sama technologia, ale sposób, w jaki my nauczyciele prowadzimy osoby uczące się w procesie edukacyjnym. Nasza świadomość zagrożeń (cichych problemów) jest kluczowa. I nasza odwaga we wprowadzaniu realnych zmian do procesu dydaktycznego.
Jednym z największych zagrożeń dla procesu uczenia się jest iluzja kompetencji.
Aby zrozumieć, co tak naprawdę się zmienia, musimy rozumieć, że neuronowe reprezentacje wiedzy tworzą się dzięki długotrwałemu wysiłkowi. Poleganie na zewnętrznych narzędziach przez osoby bez wiedzy dziedzinowej prowadzi do płytkiego rozumienia. W efekcie mózg, który ma dostęp do informacji, ma coraz większe trudności z płynnym myśleniem i dostrzeganiem błędów.
Narzędzia GenAI mogą wspierać proces uczenia się, jeśli nie pozwalamy im na zastępowanie wiedzy zinternalizowanej.

Pytania, na które szukamy odpowiedzi:
Jak wspierać osoby uczące się w budowaniu świadomości zagrożeń współpracy z GenAI na wczesnym etapie pracy?
Jak uwrażliwiać osoby uczące się na iluzję mistrzostwa i zagrożenie płynące z delegowania głębokiego myślenia?
Jak realnie wspierać krytyczne myślenie, budowanie rusztowania dla biegłości głębokiego myślenia? Czym są rutyny krytycznego myślenia?
Jak wspierać osoby uczące się w budowaniu nawyku głębokiego czytania?
Jak projektować strategie oceniania w dobie dostępu do GenAI?
I co ze starym dobrym Bloomem? Czy praca z modelami językowymi nie zmieniła liniowego układu poziomów celów nauczania w taksonomii Blooma w zapętlony krąg procesowy, gdzie tworzenie przestaje być jednym z etapów?

Zapraszamy do namysłu i poszukania nowych strategii wspierających proces uczenia się i oceniania w dobie GenAI.

Kluczowa literatura:
Oakley et al. 2025. The Memory Paradox: Why Our Brains Need Knowledge in an Age of AI
Kosmyna et al. 2025. Your Brain on ChatGPT: Accumulation of Cognitive Debt when Using an AI Assistant for Essay Writing Task
Bastani et al. 2024. Generative AI Can Harm Learning

0:07:56
„Dlaczego mnożenia uczymy dzieci bez kalkulatora?” Cognitive offloading.

0:09:46
Neuronowe reprezentacje wiedzy tworzą się dzięki długotrwałemu wysiłkowi
Oakley et al. 2025 „The memory paradox”

0:19:20
Dług poznawczy.

0:21:51
Zaangażowanie chatGPT po etapie pracy własnej (brain-to-LLM) wywołuje wysoki poziom integracji poznawczej i reaktywacji pamięci”
Kosmyna et al. 2025 „Your brain on chatGPT”

0:24:49
Uczniowie korzystający z chatGPT (po odebraniu wcześniejszego dostępu) osiągają gorsze wyniki niż uczniowie nigdy nie korzystający ze wsparcia AI.
Bastani et al. 2024 „Generative AI can harm learning”

0:28:10
Paradoks ekspertyzy (mistrzostwa, kompetencji)
Lista artykułów naukowych

0:30:18
Iluzja innowacyjności, zależność cyfrowa, kryzys zaufania do wiedzy – artykuły naukowe

0:32:53
AI i uczenie się: lista 10 zagrożeń dla procesu poznawczego

0:36:40
BigTech i sektor edukacji
The Alan Turing Institute 2025. Understanding the imapcts of GenAI use on children

0:41:09
Prace dyplomowe: czy mamy problem? Kultura szukania drogi na skróty i unikania odpowiedzialności.

0:47:5
Jak wesprzeć studentów czytaniu, pisaniu, głębokim myśleniu, refleksji?

0:47:59
Głębokie czytanie: 15 instrukcji wspierających budowanie nawyku refleksyjnego czytania

0:55:28
Rutyny myślenia krytycznego (sekwencje kroków używanych do budowania rusztowania i wspierania myślenia)
„See-Think-Wonder”, „I used to think… Now I think…”, zestaw narzędzi rutyn myślenia „Project Zero” (Univ. Of Harvard)

0:59:06
Lista 16 pytań krytycznych do pracy z GenAI (dla studentów)

1:01:15
Refleksyjne myślenie (8 instrukcji na zajęcia)
„Gdzie AI była pomocna, gdzie przeszkadzała w pracy?”

1:07:08
Karta autorefleksji: 10 pytań dla ST „Jak AI wpływa na moje uczenie się?” (narzędzie wspierające samoocenę).

1:10:47
Hybrydowe pisanie: zadania wspierające refleksyjne pisanie z AI
„Ja vs AI” | „Pisanie iteracyjne 1-2-3”

1:09:00
6 zasad pisania w dobie AI
Eaton 2021 „Plagiarism in Higher Education”

1:12:52
Hybrydowe pisanie: linia czasu, 4 etapy procesu (grafika)

1:14:28
5 zasad pracy z AI (wytyczne dla ST)

1:15:29
Ocenienie

1:19:26
Od mierzenia wiedzy do wspierania rozwoju kompetencji poznawczych i etycznych (4 strategie)

1:20:39
Od selekcji do tutoringu i refleksyjnego myślenia (3 strategie)

1:21:35
Rubryki procesu i rozwoju (kryteria: zaangażowanie, refleksja, samodzielność, etyka)

1:22:46
Lista 5 pytań do refleksji nad procesem uczenia się (dla ST)

1:23:59
Checklista (dla NA) : czy mój sposób oceniania wspiera rozwój studentów? (10 pytań)

1:25:49
Strategie oceniania (9) wspierające rozwój

1:27:15
Sylabus (efekty, metody i kryteria oceny)

1:29:50
Efekty uczenia się