помери созен 2025 | Faiz Ali Jahani | فیض علی جهانی

موسیقی فولکلور پامیری، به عنوان بخشی از فرهنگ غنی و کهن مردمان پامیر، در مناطق کوهستانی بدخشان در تاجیکستان و افغانستان رواج دارد. این موسیقی انعکاسی از زندگی، باورها، تاریخ و طبیعت سرسخت و زیبای منطقه پامیر است.

ویژگی‌های موسیقی فولکلور پامیری:
1. سازهای سنتی:
رباب پامیری: یکی از سازهای اصلی در موسیقی پامیری است که با صدای گرم و رسایش شناخته می‌شود.
دایره (دَف): ساز کوبه‌ای که در مراسم و رقص‌ها استفاده می‌شود.
غیجک (کمانچه محلی): سازی زهی که در موسیقی عرفانی و آیینی کاربرد دارد.
نی (سرنا یا فلوت محلی): در مراسم شادی و جشن‌ها نواخته می‌شود.

2. مضامین اشعار:
اشعار موسیقی پامیری اغلب درباره عشق، طبیعت، حماسه‌های محلی، مفاهیم عرفانی و زندگی روزمره مردم کوهستان است.
برخی ترانه‌ها ریشه در باورهای باستانی و آیین‌های پیش از اسلام دارند.

3. سبک اجرا :
موسیقی پامیری معمولاً به صورت گروهی و همراه با رقص‌های محلی اجرا می‌شود.
برخی از قطعات موسیقی جنبه آیینی دارند و در مراسم مذهبی یا جشن‌های سنتی مانند عید نوروز و جشن‌های برداشت محصول نواخته می‌شوند.

4. تأثیرات فرهنگی:
این موسیقی تحت تأثیر فرهنگ‌های ایرانی، ترکی و حتی تبتی قرار دارد که نشان‌دهنده موقعیت جغرافیایی پامیر به عنوان چهارراه تمدن‌هاست.
برخی از نغمه‌های پامیری شباهت به موسیقی مقامی آسیای مرکزی دارند.

هنرمندان و گروه‌های مشهور:
گروه «شِشم» از تاجیکستان از جمله گروه‌هایی است که در احیای موسیقی پامیری تلاش کرده‌اند.
برخی خوانندگان محلی پامیر در بدخشان افغانستان و تاجیکستان به اجرای ترانه‌های فولکلور می‌پردازند.

موسیقی پامیری به دلیل اصالت و ارتباط عمیق با طبیعت و زندگی مردمان این منطقه، نه تنها یک هنر، بلکه بخشی از هویت فرهنگی پامیری‌ها محسوب می‌شود. امروزه تلاش‌هایی برای حفظ و معرفی این موسیقی به جهان صورت گرفته است.