جشنواره عشایر در شهر قنوات استان قم حتماً ببینید

در شهر قنوات و منطقه اطراف آن در استان قم زندگی عشایر نیز وجود داشته و دارد، اما این جمعیت عشایری در قالب کوچ‌نشینی گسترده همچون بخش‌هایی از دیگر استان‌های ایران (مثلاً بختیاری یا قشقایی) نیست. عشایر در استان قم کوچک‌تر و پراکنده‌تر بوده‌اند و بیشتر در حومه شهرها و مناطق روستایی زندگی می‌کنند.
📌 جمعیت عشایر در استان قم
در کل استان قم حدود ۲۳۰۴ نفر عشایر (۵۷۸ خانوار) زندگی می‌کنند که بخشی از آن‌ها در مناطق روستایی پیرامون شهرها از جمله قنوات ساکن‌اند.
پیش‌تر نیز گزارش شده بود که حدود ۳۰۵ خانوار عشایری در استان حضور دارند (حدود ۲ هزار نفر) که در قالب چند طایفه‌اند.
📌 طوایف و ایلات عشایری در اطراف قنوات و استان قم
برخی از ایلات و طوایفی که به‌طور تاریخی و معاصر در استان قم و نواحی اطراف آن شناخته شده‌اند عبارت‌اند از:
🐐 ایل کلکو – یکی از مهم‌ترین ایلات عشایری استان است.
🐏 ایل شاهسون – اشاره شده‌که در منطقه حضور داشته‌اند.
🐂 ایل میش‌مست – از دیگر طوایف عشایری منطقه.
🐑 ایل زند – جزو عشایر استان قم است.
🐪 ایل عرب – یکی دیگر از طوایف یادشده است.
🐐 ایل کتی – طایفه دیگری که در فهرست عشایر قم آمده است.
این عشایر غالباً دامدار، پرورش‌دهنده گوسفند و شتر، و مرتبط با چرای دام و تولید لبنیات بوده‌اند.
📍 لازم به ذکر است که بسیاری از عشایر در استان قم کاملاً چادرنشین نیستند و بیشتر در روستاها یا حومه شهر زندگی می‌کنند یا رفته‌رفته به سکونت نیمه‌ثابت روی آورده‌اند (به‌ویژه نزدیک قنوات و دیگر مناطق شهری، بافت عشایری کمتر به شکل سنتی دیده می‌شود).
اگر بخواهی، می‌توانم لیست دقیق روستاها و محل‌های عشایرنشین نزدیک قنوات را هم برایت تهیه کنم. آیا می‌خواهی آن را هم؟البته! در استان قم و اطراف شهر قنوات چند روستای عشایرنشین / روستاهای مرتبط با عشایر وجود دارد که عشایر سنتی یا نیمه‌ثابت در آن‌ها زندگی می‌کنند یا در گذشته می‌کرده‌اند. طبق گزارش‌های مردمی و منابع محلی، تعدادی از این روستاها شامل موارد زیر هستند:
📍 روستاهای عشایرنشین نزدیک قنوات / استان قم
این روستاها بیشتر در مناطق کویری و دشت‌های اطراف شهر قم تا حوالی قنوات قرار دارند و عشایر کویری به‌ویژه ایل کلکو در آن‌ها فعال بوده‌اند یا هستند:
1. صیادآباد – یکی از مهم‌ترین روستاهای عشایرنشین استان قم در منطقه دشت مسیله.
2. علی‌آباد – روستایی که عشایر و دامداران در آن سکنا داشته‌اند یا دارند.
3. جعفرآباد – یکی دیگر از محل‌هایی که عشایر در آن زندگی می‌کرده‌اند.
4. چشمه شور – روستای عشایرنشین در بخش‌هایی از استان قم.
5. کوه سفید – منطقه و روستایی که عشایر در آن برای چرای دام حضور داشته‌اند.
6. ایلیخ بلاغ – روستایی در توابع دهستان قمرود، که جمعیتی اندک داشته و عشایرنشین هم در اطراف آن دیده شده است (علی‌رغم اینکه دقیقاً در خود قنوات نیست، در استان قم قابل اشاره است).
7. جعفرآباد (دهستان قمرود) – روستای کوچک با خانوارهای کم که نشانه‌هایی از سکونت عشایری دارد.
📌 نکات مهم درباره این روستاها و عشایر استان قم
عشایر در استان قم غالباً چادرنشین کامل نیستند؛ بسیاری از آن‌ها به صورت نیمه‌ثابت در روستاها یا نزدیک آن‌ها ساکن هستند و در فصل‌های مختلف اقدام به چرای دام می‌کنند.

منطقه کویری دشت مسیله در جنوب و جنوب‌غربی استان قم از جمله مراکز اصلی زندگی عشایر و دامداری شتر بوده است، به‌خصوص برای ایل کلکو.

به دلیل خشکسالی و مشکلات آب، برخی از این روستاها نیمه‌فعال یا کم‌جمعیت‌تر شده‌اند.