"Тэр хэн байв?" 5, Өгэдэй хаан, Ögedei Khan. B.Batsaikhan

Өгэдэй хааны үед Алтан улсыг бүрэн мөхөөж, Умард Хятадыг бүрэн эрхшээлдээ оруулж, Баруун зүгт ижил мөрний сав, Кипчакийн тал, Оросын вангуудын нутагт бүрэн ноёрхлоо тогтоож, Зүүн европийн нутагт нэвтэрч, Ойрхи Дорнодод Иран, Өмнөд Кавказыг бүрэн эрхшээлдээ оруулжээ. Монголын эзэнт гүрний газар нутаг, хүн ам үлэмж хэмжээгээр тэлж их хааны төв засаглал бэхэжсэн байна.
Өгэдэй хаан 1241 оны 12 сард 55 настайдаа гэнэт нас барсан байна. Их Монгол улсын 2 дахь хаан Өгэдэй нас барснаар Монголчуудын аян дайн зогсож, цэргээ эргүүлэн татаж, Алтан ургийн хан хөвгүүд хаан ширээний төлөө ил далд өрсөлдөж, Өгэдэй хааны дараах 5 жил, Гүюг хааны дараа 3 жил, Их Монгол улсын хаан ширээ эзгүй байсан учир Алтан ургийнхны хаан ширээний төлөө өрсөлдөөн 1241-1251 он хүртэл бүхэл бүтэн 10 жил Монголчуудын байлдан дагуулал зогссон билээ. Өгэдэй төр барьсан 13 жилд харц ард, ядуус, боол шивэгчин нар ихэд жаргалтай амьдарч байсан тухай түүхийн баримт, аман домог ихээр байдаг билээ.
Өгэдэй хааныг судрын чуулганд өрөвч, ухаалаг, өөртөө итгэлтэй, намбатай, уужуу тайван, эрэлхэг зоригтой, шударга ёсыг дээдлэгч хаадын хаан байсан гэж үлдээжээ.