Βάγια Γίδαρου - Φαρμάκη : Βιωματική Σαρακατσάνα της παλιάς Σερβίας

Στις αρχές του 19ου αιώνα με τις διώξεις των Τούρκων, ξεκίνησε η διασπορά των Σαρακατσαναίων σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο. Ένα τμήμα τους, μετακινήθηκε και έζησε στη Μακεδονία. Οι λεγόμενοι Κασσανδρινοί Σαρακατσάνοι είχαν τα χειμαδιά τους στη Χαλκιδική και τα καλοκαίρια εβγαιναν στα βουνά της Μακεδονίας.

Λόγω της ενιαίας Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, τα καλοκαίρια μετακινούνταν πολύ πιο πάνω από τα σημερινά σύνορα της Ελλάδας, μέχρι και το Νις πριν το Βελιγράδι. Από τις αρχές του 20ου αιώνα, οι περισσότεροι προτίμησαν, αντί της Χαλκιδικής, να ξεχειμάζουν στα πεδινά της Σερβίας και με τη λήξη των Βαλκανικών πολέμων και την οριστικη χαραξη των συνορων, παρέμειναν εγκλωβισμένοι εκεί.

Οι λεγόμενοι Σερμπιάνοι Σαρακατσάνοι ζουσαν δίπλα στα σύνορα με την Ελλάδα, στην περιοχή της Γεύγελης και της Δοιράνης και πολύ λίγες οικογένειες στην περιοχή του Μοναστηρίου. Οι Σαρακατσάνοι της περιοχής Γεύγελη, τα καλοκαίρια ανέβαιναν με τα πρόβατα τους σε δύο βουνά : τη Μπάρα και το Αλτσιακι - ακριβώς πίσω από το δικό μας Καιμακτσαλαν.

Ανάμεσα στις οικογένειες των Σαρακατσαναίων που ζούσαν στην παλιά Σερβία, ήταν και η οικογένεια του Βαγγέλη Φαρμάκη και της Ελένης Μπάρτζιου, που ξεχείμαζε στη Λίπα και στο Ούντοβο και τα καλοκαίρια έβγαινε στη Μπάρα. Τον Αύγουστο του 1942 γεννήθηκε η μικρή Βάγια, ένα κορίτσι που μεγάλωσε μεσα σε ένα αυθεντικό Σαρακατσάνικο περιβάλλον με τα αδελφια της Ευανθία και Βασίλη.