Azərbaycanın enerji təhlükəsizliyində yeni səhifə

Son illər Azərbaycan enerji siyasəti sahəsində həm bərpaolunan, həm də ənənəvi enerji mənbələrinin səmərəliliyinin artırılması istiqamətində mühüm addımlar atıb. Xüsusilə Qarabağın və Şərqi Zəngəzurun yaşıl enerji zonası elan edilməsi, Günəş və külək elektrik stansiyalarının təməlinin qoyulması, hidroenerji potensialının reallaşdırılması, böyük həcmli beynəlxalq investisiya müqavilələrinin imzalanması və regional enerji təhlükəsizliyinə töhfə verən layihələrin icrası bu sahənin prioritet olduğunu təsdiqləyir.
Azərbaycanın bərpaolunan enerji sektorunda əldə etdiyi nailiyyətlərin əsasında güclü dövlət dəstəyi və çevik iqtisadi-siyasi strategiya dayanır. Dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin təşəbbüsü ilə bu sahədə investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması və investorların cəlb olunması məqsədilə bir sıra mühüm güzəştlər tətbiq edilib.
Azərbaycan bu strategiya çərçivəsində dünyanın nüfuzlu enerji şirkətləri ilə əməkdaşlığını ardıcıl şəkildə dərinləşdirib. “Masdar”, “ACWA Power”, bp, “TotalEnergies” və digər beynəlxalq enerji nəhəngləri ilə çoxmilyardlıq müqavilələr imzalanıb və bu müqavilələr əsasında Günəş, külək və hidroenerji layihələri reallaşdırılır. Təkcə 2023-2024-cü illərdə imzalanmış sənədlər çərçivəsində Azərbaycan energetika sisteminə 2,5 GVt-dan artıq yaşıl enerji gücünün inteqrasiyası nəzərdə tutulub.
Azərbaycanın enerji sektorundakı mühüm hadisələrdən biri də bir -neçə gün əvvəl rəsmi açılışı keçirilən “8 Noyabr” Elektrik Stansiyasıdır. Mingəçevirdə yerləşən və ümumi gücü 1880 MVt olan bu stansiya Azərbaycanın müstəqillik dövründə inşa edilən ən iri elektrik enerjisi istehsal müəssisəsi kimi ölkənin enerji tarixində xüsusi yer tutur. Layihənin strateji əhəmiyyəti ondan ibarətdir ki, bu stansiya təkcə ölkənin daxili enerji tələbatının ödənilməsində deyil, həm də ixrac potensialının artırılmasında mühüm rol oynayacaq.
Bundan əlavə, stansiyada tətbiq olunan ən son texnoloji həllər və dünyanın aparıcı enerji istehsalı avadanlıqları sayəsində yanacaq sərfiyyatı əhəmiyyətli dərəcədə azaldılıb, faydalı iş əmsalı artırılıb və ətraf mühitə təsir minimuma endirilib. Bu baxımdan “8 Noyabr” Elektrik Stansiyası həm ekoloji, həm də iqtisadi səmərəliliyi ilə seçilən nümunəvi enerji layihəsi hesab olunur və ölkənin enerji siyasətində yeni mərhələnin başlanğıcını simvolizə edir.

Stansiyada istifadə olunan texnologiyalar nəticəsində:

• Şərti yanacaq sərfiyyatının azaldılması nəticəsində ildə 1 milyard kubmetr təbii qaza qənaət olunacaq;

• 2 milyon ton karbon qazının atmosferə atılmasının qarşısı alınacaq;

• Faydalı iş əmsalı 17 faiz artaraq 55,5 faizə yüksəlib;

• Əlavə olaraq 90 MVt enerji istehsalı imkanı yaranıb;

• Mövcud enerji blokları modernləşdirilib, ötürmə və qaz təminatı infrastrukturunda yeniliklər aparılıb.

Bu stansiya təkcə Azərbaycanın daxili enerji təminatı üçün deyil, həm də enerji ixrac potensialının artırılması baxımından əhəmiyyətlidir.

Açılış mərasimində çıxış edən Prezident İlham Əliyev də qeyd edib ki, bu stansiya ölkəmizin enerji potensialını təbii olaraq daha da gücləndirəcək, enerji sisteminin səmərəliliyini artıracaq. Həmçinin Mingəçevirin nəinki Azərbaycanın, bütövlükdə Cənubi Qafqazın energetika mərkəzi statusunu daha da gücləndirəcək.
Bir sözlə, Azərbaycan enerji siyasətində yeni mərhələyə qədəm qoyur. Bərpaolunan enerji layihələri ilə yanaşı, “8 Noyabr” kimi müasir və səmərəli stansiyalar enerji təhlükəsizliyinin möhkəmləndirilməsinə, enerji ixrac imkanlarının genişləndirilməsinə, ətraf mühitin mühafizəsinə və regionda iqtisadi əməkdaşlığın güclənməsinə xidmət edir. Bu mühüm layihə Azərbaycanın enerji tarixində qızıl hərflərlə yazılaraq, ölkənin qüdrətini və dövlətçilik iradəsini bir daha təsdiqləyir.