မလေးရှားဦးဆောင်သော မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အာဆီယံငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု အစီအစဉ်အတွက် အကြံပြုချက်

မှ
ဒေါက်တာကိုကိုကြီး @ Dr Abdul Rahman Zafrudin
သို့
လေးစားအပ်ပါသော Tan Sri Othman Hashim
အာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ၏ မြန်မာအတွက် အထူးသံအမတ်ကြီး ရက်စွဲ – ၂၀၂၅ ပြည့်နှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၂ ရက်
အကြောင်းအရာ –မလေးရှားဦးဆောင်သော မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အာဆီယံငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှု အစီအစဉ်အတွက် အကြံပြုချက်
လေးစားအပ်ပါသော Tan Sri ခင်ဗျာ၊
မလေးရှားလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် ဥက္ကဋ္ဌဟောင်း၊ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန အတွင်းရေးမှူးချုပ်ဟောင်း၊ ဂျနီဗာရှိ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့တွင် မလေးရှားသံအမတ်ကြီး၊ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရှိ သံအမတ်ကြီး၊ ချက်သမ္မတနိုင်ငံရှိ သံအမတ်ကြီးအဖြစ် တာဝန်ယူဖူးပြီး နောက် မလေးရှား နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန တွင်လည်း တာဝန်အဆင့်အများအပြား တွင်ထမ်းဆောင်ခဲ့ပြီး ယခုအခါအာဆီယံဥက္ကဋ္ဌ၏ မြန်မာအတွက် အထူးသံအမတ်ကြီး အဖြစ်တာဝန်ယူခွင့်ရခြင်းအတွက် ချီးကျူးဝမ်းမြောက်အပ်ပါသည်။
ထို့အပြင် တာဝန်ယူသည်နှင့်တပြေးညီ မြန်မာနိုင်ငံသို့အလည်အပတ် သွားရောက်ပြီး စစ်ကောင်စီနှင့် တွေ့ဆုံပြီးနောက် ထိုင်းနိုင်ငံတွင်လည်း အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေး အစိုးရ
ဦးဆောင်သော တိုင်းရင်းသားတော်လှန်ရေးလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ ကို တွေ့ဆုံခဲ့သည့်အတွက် လည်းအထူးကျေးဇူးတင်ဂုဏ်ယူအပ်ပါသည်။
ယခု ကျွန်တော်ရဲ့ ‘ဘောင်အပြင်ဘက်မှနည်းလမ်းအသစ်ဖြင့် တွေးခေါ်စဥ်းစားမှု’ သဘောတရားဖြင့် မြန်မာငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုအစီအစဉ်အတွက် အကြံပြုချက်တခုတင်ပြလိုပါတယ်။

အချိန်မီအမြန်ဆုံးတိုက်ပွဲရပ်စဲရန်နှင့် ရေရှည်တည်ငြိမ်သော နိုင်ငံရေးနဲ့ အားလုံးအတွက် တရားမျှတမှုကို ရှာဖွေရန် စဥ်းစားစီစဉ်ထားပါတယ်။
မြန်မာစစ်အစိုးရနဲ့ အထူးသဖြင့် မြောက်ပိုင်း အတိုက်အခံအဖွဲ့တွေနဲ့ ရက္ခိုင့်တပ်မတော်အပေါ် သြဇာအရှိဆုံးဖြစ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံကို ဤအစီအစဥ်၌ပူးပေါင်းပါဝင်လာရန် ဆွဲဆောင်ဖို့ လိုအပ်တာကို ကျနော်တို့ သတိပြုမိ ဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။
အထူးသဖြင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရနှင့် ရက္ခိုင့်တပ်တော် နှင့် ၎င်း၏ နိုင်ငံရေးပါတီဖြစ်သည့် ညီညွတ်သော ရခိုင်ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (ULA) တို့အကြား ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည် ရှစ်သိန်းကျော် ပြန်လည်အခြေချလက်ခံပေးရေးအတွက် သဘောတူညီမှုရရှိရန် အရေးကြီးပါတယ်။
က။ ခေါင်းဆောင်မှုနှင့် ပါဝင်သင့်သူများ
အဓိကဖြစ်သော မလေးရှား ဦးဆောင်သောအာဆီယံအောက်တွင် ငြိမ်းချမ်းရေး ဆွေးနွေးမှုများပြုလုပ်ဖို့ အထူးအရေးပါသည်။
၁။ အာဆီယံနိုင်ငံများ: မလေးရှား (ဦးဆောင်၍)၊ ထိုင်း၊ စင်္ကာပူ၊ အင်ဒိုနီးရှား
၂။ ဒေသတွင်းအရေးပါသူများ: တရုတ်, အိန္ဒိယ, ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်
၃။ အခြားအရေးပါသောအင်အားကြီးနိင်ငံများ- ဩစတြေးလျ, အိန္ဒိယ, ဂျပန်, အမေရိကန် (QUAD) နှင့်
ရုရှား
၄။ ကုလသမဂ္ဂ (UN)
ခ။ ဖိတ်ကြားရမည့်အဖွဲ့များ
မျှတပြီး အားလုံးတန်းတူ ပါဝင်နိုင်သော စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေးတွင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ သက်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့ အားလုံးမှ ကိုယ်စားလှယ်များ ပါဝင် ရမည့်အဖွဲ့များမှာ –
၁။ မြန်မာစစ်ကောင်စီ (SAC)
၂။ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေး အစိုးရ (NUG)
၃။ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ (EROs)
၄။ အရေးပါသော ရွေးချယ်ထားသည့်အချို့ သောပြည်သူ့တော်လှန်ရေးလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ(PDF)
ဂ။ ဆွေးနွေးရန်နေရာ
ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုများကို –
၁။ မလေးရှား (သို့)
၂။ ထိုင်းနိုင်ငံတွင် ပြုလုပ်သင့်သည်။
ဃ။ ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးမှုရည်ရွယ်ချက်များ
၁။ ပြည်တွင်းစစ်ရပ်နားခြင်း
၂။ အဖွဲ့စုံပါဝင်သော ယာယီအိမ်ဆောင့်အစိုးရကို (စနစ်အသစ်ဖြင့်) ဖွဲ့စည်းခြင်း
၃။ အဖွဲ့အားလုံးအတွက် လုံခြုံရေးအာမခံမှုများပေးခြင်း
၄။ သဘောတူပြီးသည့် နိုင်ငံတကာရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများကို အာမခံကာကွယ်မှုပေးခြင်း
၅။ ဒုက္ခရောက်နေသူအားလုံးကို လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီဖြန့်ဝေမှုပေးခြင်း
၆။ ပျက်စီးပြိုပျက်သော အိမ် ရွာ လမ်း တံတား စသည်တို့ကိုပြန်လည်တည်ဆောက်ပေးခြင်း
၇။ တောင်အာဖရိက နမူနာယူ၍ တရားမျှတမှုနှင့် ပြန်လည်သင့်မြတ် ခြင်းကော်မရှင်ဖွဲ့ပြီး တရားမျှတမှုပေးဆောင်ခြင်း (TRC) @ TRC Reference
င။ တောင်အာဖရိက နမူနာ နှင့် ဒီချုပ် ၏ရင်ကြားစေ့ရေးများထက်ကျော်လွန်သော ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးနှင့် စစ်တပ်ပြုပြင်ရေးပြုလုပ်ခြင်း-
၁။ နစ်နာ ခံစား ရသူအပေါင်းတို့အတွက် စနစ်တကျ လျော်ကြေး နစ်နာ ကြေး ပေး၍ဖြေရှင်းခြင်း
သေဆုံးသူ, ဒဏ်ရာရသူ, ထောင်ချခံရသူ, ပစ္စည်းပျက်စီးသူများအား ပြန်လည် လျော်ကြေး ဆပ်ရန်
(က) လျော်ကြေး ပေးရန် တာဝန်ခံရမည့် အရင်းအမြစ်များ –
(၁) စစ်ခေါင်းဆောင်များနှင့် စစ်တပ်ပိုင် (ဦးပိုင်အဖွဲ့) လုပ်ငန်းများ
(၂) နိုင်ငံတော်သစ်၏အစိုးရသစ်
(၃) နိုင်ငံတကာအလှူရှင်များ
၂။ စစ်တပ်ပြုပြင်ရေး
(က) စစ်တပ်သည် နိုင်ငံရေးမှ လုံးဝအနားယူ ထွက်ပေးရမည်။ နိုင်ငံရေး လုပ်ချင်လျင်
တပ်မှထွက်၍ ကြိုက်ရာနိုင်ငံရေးပါတီ ၌ဝင်နိုင်သည်။ ဥပဒေအရ နိုင်ငံရေးပါတီသစ်
ထူထောင်ခွင့်ရှိသည်။
(ခ) အမှန်တကယ် ပြစ်မှုမရှိသူများသည် အသစ်ဖွဲ့သော တပ်မတော်ထဲတွင်
ပြန်လည်ပါဝင်ခွင့်ရမည်
၃။ စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်များအတွက် အပြစ်များမှ ခွင့်လွှတ်ပြီး လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်
ထွက်ပေါက်ပေးရမည်
သူတို့ကြိုနှစ်၍ လက်ခံရန်သဘောတူသည့် နိုင်ငံများသို့ ပြန်လည်နေထိုင်ခွင့်ပေးရမည်။
ဥပမာ- တရုတ်၊ ရုရှား၊ အာဆီရန်၊ ဥရောပသမဂ္ဂ၊ အမေရိကန်၊ ကနေဒါ၊ သြစတြေးလျ စသည်ဖြင့်။

သူတို့မိသားစုများ တသက်စာ နေရေးနှင့် ရင်းနှီးမှုပြုနိုင်ရန် တွက်ချက်ညှိနှိုင်းပြီး ယူသွားခွင့်ပြုရမည်။ ကျန်ငွေနှင့်ပိုင်ဆိုင်မှုအားလုံးကို လျော်ကြေးရန်ပုံငွေ၌ ထည့်ရန်နိုင်ငံပိုင်အဖြစ်သိမ်းယူရမည်။
စ။ နောင်ကာလ အစိုးရ အုပ်ချုပ်မှုအသစ် ဖွဲ့စည်းပုံ
• နိင်ငံသားအားလုံး လွတ်လပ်ခွင့် တရားမျှတမှုပေး၍ တန်းတူအခွင့်အရေးပေးပြီး ဥပဒေအရ ကျောသား ရင်သားမခွဲပဲ လူ့အခွင့်အရေးအားလုံးကိုလည်း လေးစားသည့် တကယ့် ဖက်ဒရယ် ဒီမိုကရက်တစ် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံဖြစ်စေရမည်။
• နိုင်ငံတကာအရေးရာတွင် မည်သည့်အုပ်စုဘက်ကိုမျှ မလိုက်ဘဲ ကြားနေဝါ ကျင့်သုံးရမည်။
ရိုသေလေးစားစွာဖြင့်
ကျေးဇူးတင်ရှိလျက်

ဒေါက်တာကိုကိုကြီး @ Dr Abdul Rahman Zafrudin