OCOP Đắk Lắk – Tinh Hoa Cao Nguyên, Tỏa Sáng Thương Hiệu Việt

Chương trình OCOP Việt Nam
Giới thiệu

Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là một sáng kiến quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn ở Việt Nam. Chương trình này tập trung vào phát triển các sản phẩm địa phương, bảo tồn văn hóa và hỗ trợ mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới. OCOP giúp nâng cao giá trị kinh tế và duy trì bản sắc văn hóa của các vùng miền. Báo cáo này cung cấp tổng quan về OCOP, bao gồm định nghĩa, mục tiêu, phạm vi, thành tựu và thách thức. Hiểu rõ các khía cạnh này giúp đánh giá tác động của OCOP đến sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam.  

Tìm hiểu về Chương trình OCOP

Định nghĩa và Nguồn gốc

OCOP là viết tắt của "One Commune One Product" (Mỗi xã một sản phẩm). Đây là chương trình phát triển kinh tế nông thôn, tập trung vào nội lực và gia tăng giá trị sản phẩm, dịch vụ địa phương. OCOP là một giải pháp quan trọng trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. Việt Nam phê duyệt OCOP theo Quyết định số 490/QĐ-TTg ngày 07/5/2018. Chương trình dựa trên mô hình "One Village One Product" (OVOP) của Nhật Bản (1979), và Việt Nam là quốc gia thứ 42 áp dụng mô hình này. OCOP được triển khai trên toàn quốc, bao gồm cả nông thôn và đô thị nếu có sản phẩm đạt tiêu chí. Việc áp dụng mô hình OVOP cho thấy sự công nhận quốc tế đối với phương pháp này trong việc thúc đẩy phát triển nông thôn.  

Khái niệm Cốt lõi

"Mỗi xã một sản phẩm" không có nghĩa là mỗi xã chỉ có một sản phẩm. Chương trình tập trung phát triển các sản phẩm, dịch vụ có lợi thế tại địa phương, có thể là một hoặc nhiều sản phẩm từ một xã, nhiều xã hoặc liên huyện. OCOP khai thác tối đa nguồn lực địa phương (lao động, văn hóa, trí tuệ) để tạo ra sản phẩm, dịch vụ độc đáo và cạnh tranh. Chương trình khuyến khích phát triển sản phẩm đặc trưng, mang bản sắc văn hóa và có tiềm năng thị trường, nhằm cải thiện đời sống người dân và xây dựng nông thôn mới bền vững. Cách tiếp cận linh hoạt này giúp các địa phương đa dạng hóa sản phẩm và tận dụng tiềm năng sẵn có.  

Mục tiêu và Mục đích chính

Mục tiêu Tổng quát

Mục tiêu chính của OCOP là phát triển kinh tế nông thôn dựa trên nội lực và gia tăng giá trị. Đây là nhiệm vụ quan trọng trong Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới. OCOP hướng đến việc khơi dậy tiềm năng của vùng nông thôn, nâng cao thu nhập và đời sống người dân. Chương trình tập trung phát triển các sản phẩm chủ lực, có giá trị gia tăng cao và khả năng cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế, góp phần phát triển kinh tế nông thôn bền vững .  

Mục tiêu Cụ thể

OCOP có nhiều mục tiêu cụ thể, bao gồm chứng nhận chất lượng và giá trị văn hóa cho sản phẩm địa phương . Chương trình thúc đẩy kinh tế địa phương, tăng thu nhập cho nông dân và doanh nghiệp cơ sở, tạo cơ hội kinh doanh và việc làm . Đến năm 2025, OCOP phấn đấu có ít nhất 10.000 sản phẩm đạt 3 sao trở lên, với 400 - 500 sản phẩm đạt 5 sao. Chương trình cũng nâng cấp ít nhất 50% sản phẩm đã được đánh giá, ưu tiên sản phẩm gắn với thương hiệu và du lịch nông thôn. OCOP khuyến khích phát triển hợp tác xã và doanh nghiệp nhỏ và vừa, với mục tiêu ít nhất 40% chủ thể là hợp tác xã và 30% là doanh nghiệp nhỏ và vừa. Chương trình hướng đến 30% chủ thể xây dựng chuỗi giá trị theo hướng kinh tế tuần hoàn và OCOP xanh, gắn với vùng nguyên liệu ổn định. Đặc biệt, OCOP đặt mục tiêu 50% làng nghề truyền thống có sản phẩm OCOP, góp phần bảo tồn và phát triển làng nghề. Các mục tiêu khác bao gồm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tăng cường sự tham gia của phụ nữ và người dân tộc thiểu số, mở rộng kênh bán hàng hiện đại và quảng bá thương hiệu OCOP Việt Nam quốc tế.  

Các Nhóm Sản phẩm và Dịch vụ

Sản phẩm và dịch vụ OCOP rất đa dạng . Theo Quyết định 148/QĐ-TTg, có 6 nhóm sản phẩm chính :

Nhóm thực phẩm: Nông sản, thủy sản tươi sống, sơ chế, chế biến và các thực phẩm khác .
Nhóm đồ uống: Đồ uống có cồn và không cồn .
Nhóm dược liệu và sản phẩm từ dược liệu: Thực phẩm chức năng, thuốc đông y/tây y, mỹ phẩm từ dược liệu, thiết bị y tế và thảo dược .
Nhóm thủ công mỹ nghệ: Sản phẩm trang trí, gia dụng, vải và may mặc .
Nhóm sinh vật cảnh: Hoa, cây cảnh và động vật cảnh .
Nhóm sản phẩm dịch vụ du lịch cộng đồng/du lịch sinh thái/điểm du lịch: Dịch vụ du lịch cộng đồng, sinh thái và các điểm du lịch địa phương .
Sản phẩm OCOP thường độc đáo, chất lượng cao và được sản xuất thủ công hoặc theo phương pháp truyền thống. Điều này giúp bảo tồn văn hóa địa phương và tạo cơ hội phát triển cho cộng đồng.