Ψυχοθεραπεία και ορθόδοξη ποιμαντική θεολογία.

Η σχέση ψυχοθεραπείας και ορθόδοξης θεολογίας αποτελεί ένα πεδίο έντονου διαλόγου, καθώς θίγει θεμελιώδη ζητήματα που αφορούν την ανθρώπινη ύπαρξη, τη φύση της ψυχής και τη μέθοδο της θεραπείας.
Οι θεολόγοι συχνά υποστηρίζουν ότι οι ψυχοθεραπευτές και οι ψυχολόγοι, εφόσον δεν αναγνωρίζουν τη θεία προέλευση της ψυχής, αδυνατούν να κατανοήσουν πλήρως τις λειτουργίες και τις ανάγκες της. Επομένως, η ψυχοθεραπεία, ως επιστημονική μέθοδος που εστιάζει σε ψυχοσυναισθηματικές διεργασίες, δεν μπορεί να αντικαταστήσει τη θεολογική θεώρηση της ανθρώπινης ύπαρξης.

Από την άλλη πλευρά, η ψυχοθεραπεία εξετάζει τις ψυχικές λειτουργίες μέσα από ένα εμπειρικό, επιστημονικό πρίσμα, δίχως να εμπλέκει θεολογικά ζητήματα. Οι ειδικοί ψυχικής υγείας μελετούν γνωστικές και συναισθηματικές διεργασίες, διερευνούν τη μάθηση, τη μνήμη, τη συναισθηματική ανάπτυξη και την ανθρώπινη συμπεριφορά, εστιάζοντας στην ανακούφιση των ψυχικών συμπτωμάτων και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής. Δεν αρνούνται την ύπαρξη του Θεού, αλλά δεν ενσωματώνουν τη θρησκευτική διάσταση στη μεθοδολογία τους. Για παράδειγμα, ένας ψυχολόγος μπορεί να μελετήσει την αυτοεκτίμηση, τις εσωτερικευμένες πεποιθήσεις και τις διαπροσωπικές σχέσεις, χωρίς να αναφέρεται στην πνευματικές προεκτάσεις αυτών των ζητημάτων.

Η φαινομενική αντίθεση μεταξύ θεολογίας και ψυχοθεραπείας εγείρει το ερώτημα εάν οι δύο προσεγγίσεις μπορούν να συνυπάρχουν ή εάν βρίσκονται σε αναπόφευκτη σύγκρουση. Η θεολογική προσέγγιση εστιάζει στη σωτηρία της ψυχής, ενώ η ψυχοθεραπευτική επικεντρώνεται στη βελτίωση της ψυχολογικής ευεξίας και της κοινωνικής λειτουργικότητας.
Στην πράξη, οι δύο προσεγγίσεις μπορούν να αλληλοσυμπληρώνονται. Ένας πιστός μπορεί να λαμβάνει ψυχοθεραπευτική υποστήριξη για ζητήματα άγχους ή κατάθλιψης, ενώ παράλληλα να καθοδηγείται πνευματικά από την εκκλησία. Ομοίως, ένας ψυχολόγος μπορεί να σέβεται τις θρησκευτικές πεποιθήσεις ενός θεραπευόμενου και να τις ενσωματώνει στην προσέγγισή του, εφόσον αυτό είναι σημαντικό για τον ίδιο τον θεραπευόμενο.

Συμπερασματικά, η ψυχοθεραπεία και η ορθόδοξη θεολογία μπορούν να θεωρηθούν ως δύο διαφορετικές, αλλά ενίοτε συμπληρωματικές, προσεγγίσεις της ανθρώπινης ύπαρξης. Η ψυχολογία προσφέρει πρακτικά εργαλεία για την κατανόηση και τη διαχείριση της ψυχικής υγείας, ενώ η θεολογία προσφέρει έναν ευρύτερο υπαρξιακό και σωτηριολογικό προσανατολισμό. Η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ επιστήμης και πίστης, με τη δημιουργική αλληλοπεριχώρηση των δύο προσεγγίσεων μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο ολοκληρωμένη κατανόηση και “θεραπεία” του ανθρώπου.


Ο Νικήτας Καυκιός εργάζεται ως ψυχολόγος.
Κείμενα, εκπομπές και ομιλίες του στην σελίδα www.psyche.gr
Μπορείτε να επικοινωνήσετε τηλ. 6946508579 ή στέλνοντας μήνυμα στο FB   / nikitas.kafkios.5  
μέσω email: [email protected]

Στο FB ακολουθήστε την σελίδα στην οποία γράφει καθημερινά:
  / psychologyandreligion  

Βιβλία του Νικήτα Καυκιού
1. Δεν Πειράζει: Γνώρισε και αγάπησε τον εαυτό σου και τους άλλους
εκδ. Αρμός Δεκέμβριος 2012
2. Ανεμογραφίες: Αυτογνωσία και Θείος Έρωτας
εκδ. Αρμός, Απρίλιος 2014
3. Ζήσε στ’ αλήθεια: Kράτα ζωντανή την καρδιά σου στην αγάπη
εκδ. Αρμός, Απρίλιος 2017
4. ფილტრით და უფილტროდ: ფიქრები ღმერთსა და ადამიანზე 2020
“Συλλογισμοί περί Θεού και ανθρώπου”
Μετάφραση στα Γεωργιανά ενός τόμου ο οποίος περιλαμβάνει δυο βιβλία:
A’ Tου π. Χαράλαμπου Παπαδόπουλου: "Ζωή δίχως συνταγές: Σκέψεις χωρίς δίκτυ ασφάλειας”
B’ Του Νικήτα Καυκιού: Ζήσε στ’ αλήθεια: Κράτα ζωντανή την καρδιά σου στην Αγάπη.
Εκδοτικός οίκος Πατριαρχείου της Γεωργίας Alilo.

Παρακολουθείστε τις ομιλίες:

TikTok https://www.tiktok.com/@nikitaskaf?la...

Facebook https://www.facebook.com/www.psyche.g...

Απαγορεύεται η αναδημοσίευση
της ηχογράφησης χωρίς
την άδεια του ομιλητή.