ጥበበኛ ለመሆን የግድ እነዚህ ያስፈልጉሃል | Dr Rodas Tadese ዶ/ር ሮዳስ ታደሰ

~AI VS BRAIN~

አርቲፊሻል ኢንተለጀንስ (AI) እና የሰው ልጅ አንጎል በብዙ ነገሮች ቢመሳሰሉም፣ በአሰራራቸው፣ በመማር አቅማቸው እና ባላቸው ባህሪያት መሰረታዊ ልዩነቶች አሏቸው።
​1. የአሰራር ስርዓት እና ፍጥነት

​አርቲፊሻል ኢንተለጀንስ (AI): AI የሚሰራው በዲጂታል ኮምፒዩተር ስርዓት ላይ ነው። መረጃን በቅደም ተከተል እና በትይዩ በመስራት (parallel processing) እጅግ በጣም ብዙ መረጃዎችን በከፍተኛ ፍጥነትና ትክክለኛነት ማስተናገድ ይችላል። የAI አቅም የሚወሰነው በፕሮግራሙ እና በኮምፒዩተሩ ሃይል ነው።

​የሰው ልጅ አንጎል: አንጎል የተገነባው እርስ በርስ በሚገናኙ ቢሊዮን የሚቆጠሩ የነርቭ ሴሎች (neurons) አማካኝነት ነው። መረጃ የሚተላለፈው በኤሌክትሪክ እና በኬሚካል ምልክቶች ነው። የአንጎል የሂሳብ አሰራር ፍጥነት ከAI ቀርፋፋ ቢሆንም፣ ውስብስብ እና ያልተጠበቁ ሁኔታዎችን ለመፍታት ግን ተወዳዳሪ የለውም።

​2. የመማር እና የማሰብ ሂደት

​አርቲፊሻል ኢንተለጀንስ (AI): AI የሚማረው ከብዛት ባላቸው መረጃዎች (datasets) ነው። አንድን ነገር እንዲያውቅ ወይም እንዲሰራ ለማስቻል በሺዎች እና በሚሊዮን የሚቆጠሩ መረጃዎች ላይ ተደጋጋሚ ስልጠና (training) ይፈልጋል። AI የሚያገኘው እውቀት በሰለጠነበት መረጃ ብቻ የተወሰነ ነው።

​የሰው ልጅ አንጎል: የሰው ልጅ አንጎል ከአንድ ልምድ ወይም ትንሽ መረጃ ተነስቶ በፍጥነት መማር እና እውቀትን ወደ ሌላ ሁኔታ ማዛወር (generalize) ይችላል። አንጎል የሚማረው በስሜት፣ በልምድ እና በዐውደ-አተኳኮስ (context) በመታገዝ ነው።

​3. ስሜት፣ ንቃተ-ህሊና እና ፈጠራ

​አርቲፊሻል ኢንተለጀንስ (AI): AI ስሜትን ሊመስል ወይም መረጃዎችን በመተንተን ለተጠየቁት ጥያቄዎች ምላሽ መስጠት ይችላል። ሆኖም ግን፣ AI ትክክለኛ ስሜት፣ ንቃተ-ህሊና ወይም የራስን ህልውና የመረዳት ችሎታ የለውም። ፈጠራውም ቢሆን በነባር መረጃዎች ላይ የተመሰረተ እንጂ ሙሉ በሙሉ ኦርጂናል የሆነ የፈጠራ ስራ አይደለም።

​የሰው ልጅ አንጎል: የሰው ልጅ አንጎል ስሜትን የመለማመድ፣ የማመንጨት እና ከልምድ ተነስቶ አዳዲስና ያልተለመዱ ነገሮችን የመፍጠር ችሎታ አለው። ንቃተ-ህሊና እና ውስጣዊ ግንዛቤ (intuition) የሰው ልጅ አንጎል ብቻ ያለው ልዩ ችሎታ ነው።

​በአጭሩ፣ አርቲፊሻል ኢንተለጀንስ በሂሳብ ስራ፣ በመረጃ ትንተና እና በብዛት በሚሰራ ስራ የላቀ ቢሆንም፣ የሰው ልጅ አንጎል ግን በጥልቅ ግንዛቤ፣ በስሜታዊነት፣ በፈጠራ እና ባልተጠበቁ ሁኔታዎች የመላመድ ችሎታው ልዩ ሆኖ ይቀጥላል።


ጥበብ ምንድን ነው? ከእውቀት በላይ የሆነው ጥልቅ ግንዛቤ
​ጥበብ (Wisdom) ብዙ ጊዜ ከትምህርት ወይም ከዕውቀት ጋር የሚመሳሰል ቢሆንም፣ ከእነሱ እጅግ የተለየ እና ጥልቅ የሆነ የሰው ልጅ ባሕርይ ነው። ጥበብ ማለት ብዙ መረጃዎችን ማወቅ ብቻ ሳይሆን፣ እነዚያን መረጃዎች በምን መልኩና በምን ጊዜ መጠቀም እንዳለብን ማስተዋል ማለት ነው።

​የጥበብ ዋና ዋና መገለጫዎች

​1. ከእውቀት ይልቅ ግንዛቤ
አንድ ሰው ብዙ መጽሐፍትን በማንበብ ብዙ እውቀት ሊያገኝ ይችላል። ነገር ግን፣ እውቀትን በተግባር ላይ ማዋል እና በትክክለኛው ጊዜና ቦታ መጠቀም ግን ጥበብ ነው። ጥበበኛ ሰው አንድን ነገር ከላይ ከላይ ሳይሆን፣ ከኋላው ያለውን ምክንያትና ውስጣዊ ገጽታውን ተረድቶ ይተነትናል።
​2. የረጅም ጊዜ እይታ እና አስተዋይ ውሳኔ
ጥበብ ፈጣን ምላሽ ከመስጠት ይልቅ ነገሮችን ከሩቅ አሻግሮ የማየት ችሎታ ነው። አስተዋይ ሰው አንድ ውሳኔ ሲያደርግ፣ የዚያ ውሳኔ ውጤት በቅርብ ጊዜ ብቻ ሳይሆን፣ በረጅም ጊዜ ውስጥ ሊያስከትል የሚችለውን ተጽዕኖ ያስባል።
​3. ከስህተቶች የመማር ጥበብ
አንድ ሰው ብዙ ቢሳሳትም ከስህተቱ የሚማር ከሆነ ጥበበኛ ነው። ጥበብ ፍጹም መሆን አይደለም፣ ይልቁንም ከወደቅንበት ተነስተን ወደፊት እንዴት መራመድ እንዳለብን የመረዳት ብቃት ነው።
​4. ርህራሄ እና የሰው ልጅ ተፈጥሮን መረዳት
ጥበብ በግልጽ ከሰዎች ጋር የመኖር ችሎታ ነው። የሌላውን ሰው ስሜትና አመለካከት የመረዳት፣ እንዲሁም ውስብስብ ማኅበራዊ ሁኔታዎችን በአግባቡ የመወጣት ችሎታን ያካትታል።
​በአጠቃላይ፣ ጥበብ ከእውቀት የሚመነጭ ቢሆንም፣ ከእውቀት በላይ የሆነ ልምድን፣ የሕይወትን እውነታ እና ሰፋ ያለ ግንዛቤን የያዘ ጥራት ነው። ይህ ደግሞ በጊዜ ሂደት፣ በልምድ እና በራስ መተንተን የሚዳብር የሰው ልጅ ባሕርይ ነው።







#habesha #ethiopia #abelbirhanuየወይኗ #ethiopia #ebs #veo3 #dawitdreams #comedianeshetu #motivation #moneymindset #money #bussiness #ai #djluna #film #filmmaking #storytelling #iranisraelwar #amharicmusic #oromomusic #tigrignamusic #ethiopianmusic #venusia
#veronica

#ai #brain #wisdom


#MorningRoutine #የማለዳ_ልማድ
#Productivity #ምርታማነት
#SelfImprovement #ራስን_ማሻሻል
#MorningMotivation #የማለዳ_ተነሳሽነት
#DailyHabits #የዕለት_ተዕለት_ልማዶች
#Wellness #ጤናማ_ኑሮ
#SuccessMindset #የስኬት_አስተሳሰብ
#Health #ጤና
*#EthiopianWisdom
#Ethiopia #MorningRoutine #Productivity #SelfImprovement #DrRodasTadesse #Amharic #Wellness #DailyHabits #FYP #Trending #የማለዳ_ልማድ #ምርታማነት #ዶር_ሮዳስ_ታደሰ #ኢትዮጵያ #ሀበሻ
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.
.

⚠️ I must state that in NO way, shape or form am I intending to infringe rights of the copyright holder. Content used is strictly for research/reviewing purposes and to help educate. All under the Fair Use law. ⚠️

⚠️ "Copyright Disclaimer Under Section 107 of the Copyright Act 1976, allowance is made for "fair use" for purposes such as criticism, comment, news reporting, teaching, scholarship, and research. Fair use is a use permitted by copyright statute that might otherwise be infringing. Non-profit, educational or personal use tips the balance in favor of fair use."⚠️

All elements are included strictly for transformative, educational purposes under the doctrine of fair use.

Venusia