107-dars: UZIP tuzilishi va ishlash prinsipi

Video darsimiz orqali impulsli kuchlanishdan himoya qiluvchi qurilma bilan tanishib chiqamiz.
Impulsli kuchlanish, qanday yuzaga keladi va undan qanday himoyalanishni ko’rib chiqamiz.
Biz sinusoida to’lqinini bilamiz, kuchlanish normal holatda bo’lganda 311 voltni ko’rsatadi. Bitta sinusoida to’lqini uchun 0.02 sekund, 20 millisekund vaqt ketadi agar chastota 50 HZ bo’lsa
Impulsli kuchlanishni yuzaga keltiruvchi ikkita manba bor:
1) Birinchi havf chaqmoq urishidan himoya qiladi. Siz kulishingiz mumkin sizni uyungizga hali biror marta chaqmoq tushmagan, keyinchalik ham chaqmoq urishi extimoli juda past, to’g’ri bu haqiqat. Biroq elektr tarmoqlarini o’tkazgichlariga kelib urilishi mumkin, uyingizdan uzoq bo’lsa ham bu juda havfli hisoblanadi
2) Quvvati katta elektr dvigatellarni o’chirib yoqish hisoblanadi. Agar siz katta ishlab chiqarish ob’ektlari yaqinida yashasangiz elektr mashinalarni yurgizib o’chirganda skachka yuzaga keltirishi mumkin.

Chunki katta quvvatdagi elektr dvigatel, katta induktiv yuklama hisoblanadi. U aylanishni boshlaganda, u sezilarli darajada tok yig’adi. Agar biz kuchlanishnu o’chirsak, Tramoqqa qarab impilsli kuchlanish beradi. Kuchlanish o’tkazgich bo’ylab teskari yo’nalishda orqaga qaytadi. Yuqori kuchlanishli impuls qurilmlarimizga keladi.
Bu kuchlanish skachkasi boshqa electron qurilmalariga zarar keltirmasligi kerak. Shuning uchun biz mahsus korpusga yig’ilga UZIP qurilmasidan foydalanamiz
Bu huddu mexaniklar yaxshi tushundadi saqlovchi klapanga o’xshaydi. Sig’imlarda bosim ortib ketsa klapanlar ortiqcha bosimni atmosferaga tashlab yuboradi. UZIP ham huddi shunday elektr tarmog’imizni saqlovchi klapani.

UZIPning ishlash printsipi
UZIP faza va yerlashtirgich o'rtasiga ulanadi. Ishlash printsipi juda oddiy, Sezgir element sifatida yarimo’tkazgich varistor ishlaydi. Oddiy rejimda, agar tarmoqdagi kuchlanish odatdagi 220 V bo'lsa, u holda qurilmaning qarshiligi taxminan 1-100 MO ni tashkil qiladi.
Agar kuchlanish kritik darajaga ko'tarilsa, UZIP qarshiligini bir necha Omgacha keskin kamaytiradi va fazani yerlashtirgichga ulab qisqa tutashuvni hosil qiladi. Bir vaqtni o’zida yuqori kuchlanishli impulsni yerga o’tkazyapti shuningdek qisqa tutashuv natijasida UZIPdan oldin turgan avtomatni himoyasi ishga tushib tarmoqni o’chiryapti.