Poetyka. Arystoteles. Audiobook. PL. Całość.

Poetyka – niezachowane w całości dzieło Arystotelesa przedstawiające teorię struktury i odbioru dzieła literackiego. Pierwszy w historii podręcznik poetyki opisowej i poetyki normatywnej.

#reklama
🎁 Prezent na Dzień Kobiet 👉 http://tinyurl.com/fwzd9w3b
‼️Audiobooki o które pytacie a nie ma ich na tym kanale‼️ 👉https://tinyurl.com/nv3d5hvn
☕️Tu możesz wesprzeć kanał 👉https://buycoffee.to/audiobooki-oraz-...

Arystoteles charakteryzuje literaturę („poezję”, do której filozof nie włącza jednak liryki) jako sztukę mimetyczną (naśladowczą) oraz opisuje jej trzy gatunki: tragedię, epos oraz komedię. W zachowanej części traktatu brakuje omówienia tej ostatniej, której prawdopodobnie poświęcono zaginioną księgę drugą. Z antycznych źródeł wynika, że Arystoteles napisał wiele innych dzieł poświęconych poetyce i konkretnym utworom poetyckim. Żadne z nich nie ocalało.

Poglądy Arystotelesa są pośrednią polemiką z trzecią księgą dialogu Państwo Platona, gdzie Platoński Sokrates próbuje dociec istoty poezji. Platon krytycznie wyrażał się o poetach („z lichym pierwiastkiem obcuje i lichotę tworzy”, którzy naśladują rzeczy imitujące idee. Arystoteles docenił natomiast twórcę i jego naśladowniczy wytwór, ponieważ pozwala nam on na generalizacje i lepsze zrozumienie świata. Filozof odciął się jednocześnie od poglądu, jakoby sztuka literacka miała służyć moralizowaniu bądź celom politycznym.

Poetyka jest ostatnim dziełem w Corpus Aristotelicum, obejmującym strony od 1447a. Najważniejszy grecki odpis dzieła to tzw. Parisinus 1471, który wywodzi się z okolicy roku 1000 n.e. i przechowywany jest obecnie w Paryżu. Kluczowe dla rekonstrukcji Poetyki były także łacińskie tłumaczenie Villiama z Moerbeke z 1278 r. oraz arabskie tłumaczenie Abu Biszr Matty ibn Junusa ze schyłku dziewiątego wieku (oparte na wcześniejszym przekładzie syryjskim)[3]. Współczesną kanoniczną wersję greckiego tekstu wydano w 1965 r. w serii Oxford Classical Texts pod redakcją Rudolfa Kassela.
Poetyka nie posiada tytułu we współczesnym rozumieniu tego słowa, gdyż w starożytnej Grecji nie zwykło się ich nadawać traktatom. Sformułowanie Peri poietikēs (O sztuce poetyckiej) pojawia się natomiast na początku pierwszego zdania dzieła, by zakomunikować czytelnikowi, z jakim tematem będzie miał do czynienia.

Słowo poiētikē oznacza „produktywna”, „pomysłowa”. Wywodzi się z czasownika poein, który tłumaczy się na „wytwarzać” i który pierwotnie miał znaczenie dużo szersze niż „tworzenie poezji”. Analogicznie rzeczownik poiētēs nie oznaczał „poety”, lecz „wytwórcę” (w rzemieślniczym sensie tego słowa). Jednak jeszcze przed Arystotelesem zaczęto używać powyższych wyrazów do określania pisarzy i ich sztuki. Miano ho poiētēs – Wytwórcy – przypadło na przykład Homerowi, a technē poiētikē, czyli „rzemiosło wytwórcze”, stało się z czasem „sztuką poetycką”. Już w dialogu Gorgiasz Platon określa działalność pisarską jako poiētikē, a jej wytwór, pisarstwo, jako poiēsis. W traktacie Poetyka Arystoteles traktuje tytułowe zagadnienie poniekąd jako rzemieślniczy fach, i choć przyznaje, że trzeba do niego talentu (rozdz. 17, 1455a), nie wspomina nigdzie o natchnieniu, wenie lub muzach. Właśnie od tytułu dzieła wywodzi się nazwa późniejszej dziedziny badań literackich – poetyki.

„Poezja” u Arystotelesa nie obejmuje liryki, choć ta istniała już podówczas jako rodzaj literacki. Przyczyn można upatrywać w jej pośledniej roli w życiu literackim starożytnych Aten. Utwory liryczne nie posiadały poza tym ważnej dla Arystotelesa fabuły, a ich okolicznościowy charakter plasował lirykę bliżej retoryki niż „poezji”. Najważniejszymi przykładami literatury są dla Arystotelesa tragedia, epos i komedia. W pierwszym rozdziale traktatu pojawia się jednak wyraźna sugestia, że do „poezji” moglibyśmy zaliczyć również taniec i muzykę, gdyż posługują się one poetyckimi środkami wyrazu: rytmem i melodią.Żródło: Wikipedia

Poetyka. Arystoteles. Audiobook. PL. Całość pochodzi z serwisu: https://wolnelektury.pl
tłum. Stanisław Siedlecki
Czyta Marcin Popczyński, reż. Grzegorz Dondziłło
Licencja Wolnej Sztuki 1.3
#audiobook #arystoteles #poetyka