Hamitli Rıza Silsüpür ve Atatürk
Автор: Soner gültekin
Загружено: 2023-04-03
Просмотров: 1552
1877 yılında hamitte doğdu. Ailesi zengindi. Bugünkü ortookul seviyesinde rüştüyede okudu genç yaşında kırşehiri Osmanlı mebusan meclisinde temsil etti. İngilizler İstanbulu işgal edince Hamide döndü ve keskin kuvvayi milliye teşkilatını kurdu. Etrafına 500 adam topladı. Yörede nam saldı.
O sırada Atatürk 1919 da 6 ay içinde Samsuna çıkmış Havza Genelgesi Erzurum Kongeri Sivas Kongresi peş peşe yapılmıştı. Milli mücadeleyi başlatmak için Atatürk’ün arkasında askeri bir birlik yoktu. Ankarada bir kolordu vardı fakat oranın valisi Atatürkün Ankaraya girmesine izin vermiyordu. Çünkü İstanbul Hükümeti Atatürkün bütün yetkilerini almış ve istanbula çağırmıştı. . Ankara valiside İstanbul hükümetinin adamı olduğu için Ankaradaki kolordudan uzak tutuyordu.
Fakat Kolordu komutanı ali Fuat Cebesoy Atatürkün ankaraya gelmesi için Hamitli Rıza Beyle bir plan yaptı. Plana göre Ankara valisi Muhuttin Paşayı Ali rıza ve en yakın arkadaşı keskin Kevenli köyünden hacı ka ile kaçıracaklar. Doğan otorite boşluğuyla Atatürk ankaradaki kolordunun idaresini ele geçircekti.
Ali rıza Kevenli köyüne gelir Hacı ka ile görüşür. Planlarını kurar. Eğer başaramaz Jandarmalar onları almaya gelirse Kırmızı bir yorganı evin önüne serip onlara şifreli mesaj ileteceklerdir. Keskinin kılıçlar köyüne yakın bir yerde Ankara valisini pusuya düşürürler. Ve derdest edip sivasa Atattürkün yanına gönderir.
Bunun üzerine Atatürkte 18 aralık 1919 da sivastan çıkar gelirken hamide uğrar rıza bey ve adamları onu cirit oynayarak bugünkü kaman yol ayrımında karşılar. 9 gün sonra Ankaraya gelir. Böylece Milli mücadelenin en önemli adımı atılmış olur.
Atatürkün yanında 1,95 boyunda 500 adamıyla adeta bir koruma gibi gezer. Atatürkle arkadaşlığı da böylece başlar.
Atatürk ve arkadaşları kurtuluş savaşını başlatırlar Hamitli rıza bey ve 500 adamı Bursa İnegölde Gerilla takdiğiyle Yunanlıları perişan eder. Bu gerilla takdiği Divanı harpte yargılanmasına da neden olur. Birgün cephenin birinde Keskin Kuvvayi milliye ekibi olarak bir yüzbaşıya tabi olurlar. Yüzbaşı bir türlü ateş emri vermez. Hamitli rıza bey sinirlenir. Yüzbaşıya kızar. yüzbaşının ünüformasını çıkarır adamının birine giydirir ateş emri verdittirir. Savaş kazanılır. Kazanıldığı için de divanı harpten berat eder.
Kurutluş savaşı kazanılır. Hamitli rıza bey ve arkadaşları ilk başta Atatürk ve İnönünün yanında saf tutar. Zamanla Misakı milli sınırları düzenli orduya geçişte ve birkaç konuda TBMM de iki farklı görüş ortaya çıkar. Ve bu gruplar arasında her geçen gün fikri ayrılıklar artar. Son olarak Rıza beyin arkadaşı Trabzon mebusu Ali Şükrü bey Çankaya Muhafızı Topal Osman tarafından 1923 te öldürülür. Bunun üzerine Hamitli Rıza bey muhalif gruba geçer. Geçer geçmez 1. Meclis kapatılır. Seçimler yapılır. Fakat seçimlere muhaliflerin katılması engellenir.
Rıza beyde Hamide döner. Çiftçilikle uğraşır. Köye ilk traktörü getirir. Tam siyaseti bırakacakken 1924 kazım Karabekir öncülüğünde terakkiperver fıkrası kurulur. Rıza beyde bu partiye katılır. Atatürük bunun üzerine eski arkadaşını Çankaya köşküne çağırır. Zamanında 500 adamınla yanımda durmuş bana destek vermiştin. Şimdi benim için kaç adam toplarsın diye sorar. Hamitli rıza Bağ 2000 adam toplarım der. Yine Ankara valisini derdest ettiği günlerden laf açılır Ankaranın güvenliğini nasıl buluyorsun der. O da güvenliğin zayıf noktalarını söyler. Bu iddaları Atatürk kuracağı rejim için tehdit olarak algılar. Zira Trabzonlu arkadaşı Ali şükrü beyin öldürülmesi muhaliflerin ikinci meclis seçimlerine girememesi Rıza betin bu iddialarıyla birleşince. Atatürk evine 2 polis gönderir ve tutuklatır. Gerekçe olarak şeyh said isyanına destek ve Kaman Kale köyünde rıza beyin adamlarının soyguna karışmasıdır. 1925 lerde elazıda Şeyh said isyanı patlak vermişti. Guya onun adamları elazıda katır bulamamışlar hamide katır almaya gelmişler. Böylece isyana destek verdiği idda edilmiştir. Kale köyünden üç şahit göstererek Rıza beyin adamlarının köyde soygun yaptığı idda edilmiş. Bu suçlamalarla yargılanmıştır. Rıza bey büyük bir hayal kırıklığı yaşar. Çünkü bu iddaların hepsinin asılsız olduğunu bilir. Onun için kendini savunmaz bile. Berat edeceğinden de emindir.
Kırşehir bölgesini takip eden ve bu davayla yakından ilgilenen hem atatürkün hem de Rıza beyin arkadaşı olan Kılıç ali Rıza beye Atatürkten af dile. O seni affedr der. Fakat bunu gururuna yediremez. Lehinde 100 lerce şahit gösterebilecekken göstermez. 10 ocak 1926 idam kararı çıkar. 2 gün sonra istiklal mahkemeleri tarafından 49 yaşındayken asılır. Mezarının yeri belli değildir
Доступные форматы для скачивания:
Скачать видео mp4
-
Информация по загрузке: