Sylvia Plath: Babacığım (Ses Kaydı, 1962)

Sylvia Plath, intiharından 6 ay önce, 30 Ekim 1962'de kendi şiirlerini okuyarak deyim yerindeyse kendi şiirlerini kendi sesiyle ölümsüz kıldı.

Ben de yaklaşık 3 yıldır Plath'in okuduğu şiirleri peyder pey çevirip kanala koyuyorum. Açıkçası şiir çevirmek, hele ki Plath'inkiler gibi sembollerle dolu şiirleri çevirmek çeşitli zorlukları da yanında getiriyor. Öncelikle iki seçeneğim var; ya tamamen biçimi koruyacak ve anlamın yitmesine göz yumacağım ya da anlamı daha belirgin kılacağım fakat biçimde bozulmalara razı geleceğim.

Plath şiirleri günümüze değin Türkçeye hep biçime sadık kalınarak çevrildiği için ben ikinci yolu seçtim çevirilerde. Nitekim sembolik anlatıma dayalı şiiri Türkçeye aynı biçemde aktarmaya çalışmak demek onun anlaşılma ihtimalini neredeyse sıfıra indirgiyor diye düşünüyorum. Belki de fazla popülist bir yaklaşımdır bu, bilemiyorum.

Uzun lafın kısası, Sylvia Plath'in daha önce çevirdiğim şiirlerine oluşturduğum şu oynatma listesinden ulaşabilirsiniz:    • Sylvia Plath  

Burada bahsi geçen "Babacığım" şiirinin ise Plath'in en çok bilinen şiiri olduğunu söylemem gerekiyor. Plath babasını, onun kendisini nasıl bir dünyaya hapsettiğini, onu neye benzettiğini, onun yüzünden nasıl bir adamla evlendiğini ve onu öldürememiş olmakla beraber onu zihninde nasıl öldürüp ondan kurtulduğunu aktarıyor bu şiirde. Aslına bakılırsa, hem bu şiirin hem de diğer şiirlerin analizini kamera karşısına geçip yapma fikri yıllardır aklımda, ancak ne zaman tembelliği bir kenara bırakır ve bu işe soyunurum , işte onu da bilemiyorum.

Esen ve güzel kalın.

* *

Çeviri: Ümid Gurbanov
Blog: https://umidgurbanov.substack.com
Twitter:   / umidgurbanov  
* *
Twitter:   / ufaktefekceviri  
Patreon:   / umidgurbanov