Karin - Tamzara / Կարին - Թամզարա

ԹԱՄԶԱՐԱ

«Թամզարան» հարսանեկան երգ-պար է: Այն հանդիպում է շատ հայկական բնակավայրերում։ Գրառվել է 17-ից ավելի տարբերակ, բայց գրառման ժամանակ պարը ցուցադրողներից ոչ ոք անվանումը չի կարողացել բացատրել:

«Թամզարան» Հ. Ս. Էփրիկյանի «Պատկերազարդ բնաշխարհիկ բառարանում» հանդիպում է որպես հայկական բնակավայրի անվանում: Այս բնակավայրը, բացի «Թամզարա» անվանումից, կոչվում էր նաև «Թամարզա», «Թումարզա»: Որոշ ուսումնասիրողների կարծիքով՝ «Թամզարա» անվանումը ծագել է Թովմա Արծրունու անունից, ով էլ, իբր, հիմնել է տվյալ բնակավայրը: Հնարավոր է, որ երգ-պարի անվանումն ինչ-որ չափով կապված լինի տվյալ բնակավայրի անվան հետ, ինչպես դա հավաստում է Հ. Աճառյանն իր «Գավառային բառարանում»:

Ըստ Կոմիտասի՝ «Թամզարան» հարսանեկան երգ-պար է, որտեղ գլխավոր դերը վերապահվել է գյովընդբաշուն (պարագլուխ) ու նրա օգնականին: Իսկ հարսն անպայման կանգնում էր քավորի` կնքահոր կողքը:

Այժմ «Թամզարան» կորցրել է իր երբեմնի ծիսական նշանակությունը և կատարվում է գրեթե բոլոր համայնքային միջոցառումների ու խնջույքների ժամանակ:


TAMZARA

Tamzara is a wedding song-dance. It is found in many Armenian settlements. There have been listed more than 17 variants of this dance, but none of those who performed the dance, could explain its meaning. The word "Tamzara" is used in H.S. Eprikyan's "Native Illustrated Dictionary" as a name of Armenian settlement. Besides "Tamzara", this settlement was also called Tamarza, Tumarza. According to some investigators, the name comes of the name of Tovma Artsruni who allegedly founded the settlement. Quite possible that the name of the song-dance is to some extent connected with the name of the settlement, as stated by Acharyan in "Regional Dictionary".

According to Komitas, "Tamzara" is a wedding song-dance, where the main role belongs to the head of dance and his assistant. The bride had to stand beside the godfather.

Nowadays "Tamzara" has nearly lost its ceremonial meaning and is performed in nearly all community occasions and feasts.