માટીનું રહસ્ય જાણો— કલીલ શું છે? | What is Soil Colloids | કલીલના ફાયદાઓ | ReAgri | Nayan Godhaviya

🙏 નમસ્કાર ખેડૂત મિત્રો,આ વીડિયોમાં આપણે ખેતી માટે સૌથી મહત્ત્વના અને પાયાના તત્વ કલીલ (Colloids) વિશે સરળ ભાષામાં સમજણ મેળવીશું. કલીલ એ જમીનના એવા સૂક્ષ્મ કણો છે (સાઈઝ: 1 nm થી 1000 nm) જે માટીના રાસાયણિક અને ભૌતિક ગુણધર્મોને નિયંત્રિત કરે છે.

આ વીડિયોમાં મુખ્યત્વે આવરી લેવાયેલા મુદ્દાઓ:

🔬 કલીલ એટલે શું?કલીલના પ્રકાર: ક્લે કોલોઇડ્સ (માટીના કણો) અને ઓર્ગેનિક કોલોઇડ્સ/હ્યુમસ (જૈવિક વિઘટનથી બનેલા).
હ્યુમસ (Humus) શા માટે સૌથી વધુ મહત્ત્વપૂર્ણ છે?

✅ કલીલના ૪ સૌથી મોટા ફાયદાઓ:
1) કેટાયન એક્સચેન્જ કેપેસિટી (CEC): કલીલ કેવી રીતે પોષક તત્વો (કેલ્શિયમ, મેગ્નેશિયમ, પોટેશિયમ) ને જકડી રાખીને છોડના મૂળ સાથે આદાન-પ્રદાન (Exchange) કરાવે છે. (CEC ને જમીનનું 'યાર્ડ' સમજવું).
2) પાણીનો સંગ્રહ (Water Retention): કલીલ કેવી રીતે પોતાના વજન કરતાં $80-90\%$ વધુ પાણી સંગ્રહીને ભેજ સંગ્રહ ક્ષમતા જાળવે છે.
3) જમીનનો બાંધો (Soil Structure): કલીલ ગુંદરની જેમ કામ કરીને જમીનમાં હવાની અવરજવર (Aeration) અને ડ્રેનેજ કેવી રીતે સુધારે છે.
4) બફરિંગ કેપેસિટી (Buffering Capacity): કલીલ કેવી રીતે PH માં અચાનક આવતા મોટા ફેરફારોને રોકીને જમીનને સંતુલિત (Balance) રાખે છે.

📉 કલીલ ઘટવાના મુખ્ય કારણો અને નુકસાન:
જો કલીલની માત્રા ઘટે તો છોડ ભૂખ્યો રહે છે! તેના મુખ્ય કારણો:
અતિશય ખેડાણ (Tillage)પાકના અવશેષો સળગાવવા/દૂર કરવા
એક જ પાક પદ્ધતિ (Monoculture)જમીનનું ધોવાણ
વધુ પડતા રાસાયણિક ખાતરોનો ઉપયોગ (એસિડિફિકેશન)

જો આ માહિતી ઉપયોગી લાગી હોય, તો વીડિયોને લાઈક👍 કરજો અને અન્ય ખેડૂત મિત્રો સાથે શેર કરજો!

📢 Follow us:
Facebook:   / nanobeebio  
Instagram:   / reagri_  
ReAgri App: https://play.google.com/store/apps/de...

👉 ચેનલ સબ્સ્ક્રાઇબ કરવાનું ભૂલશો નહીં જેથી ખેતીના આવા જ મહત્ત્વપૂર્ણ વિષયોની માહિતી તમને મળતી રહે.

#કલીલ #Colloids #Humus #ReAgri #હ્યુમસ #CEC #કેટાયનએક્સચેન્જ #જમીનનુંસ્વાસ્થ્ય #SoilHealth #ખેતીનુંવિજ્ઞાન #જમીનનીફળદ્રુપતા #ગુજરાતખેતી #residuefreefarming #કૃષિ #farming #ખેતી #agriculture #ખેડૂત #જમીન #agriinnovation #NanoBee #weather #Wintercrop #SoilHealth #organicfarming #organicmatter #Potato #Cumin #Chickpea #soilscience #માટીનુંબંધારણ #ભેજસંગ્રહશક્તિ #જમીનનોબાંધો #SmartFarming #કિસાન #ખેતીવાડી #IndianAgriculture #FarmingTips #farmlife #farming #viralvideo