Γιατί το 80% των αντιαεροπορικών πυροβολητών δεν επέζησε από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο

Το γερμανικό αντιαεροπορικό πυροβολικό, γνωστό ως Flak, υπήρξε ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σύμβολα της άμυνας του Τρίτου Ράιχ. Τα κανόνια του — από τα ελαφριά των 20 χιλιοστών έως τα φοβερά των 88 χιλιοστών — αναπτύχθηκαν σε πόλεις, εργοστάσια και μέτωπα μάχης με σκοπό να σταματήσουν τους ασταμάτητους συμμαχικούς βομβαρδισμούς. Όμως αυτό που για τον άμαχο πληθυσμό φάνταζε ως σημάδι αντίστασης, για τους πυροβολητές ήταν καταδίκη: πολεμούσαν πάντοτε εκτεθειμένοι, χωρίς προστασία, μετατρεπόμενοι σε εύκολους στόχους για βομβαρδιστικά, μαχητικά και άρματα μάχης. Αυτή η ευαλωτότητα εξηγεί γιατί σχεδόν το 80% των πληρωμάτων δεν επέζησε από τον πόλεμο.

Τα κανόνια Flak δεν στρέφονταν μόνο προς τον ουρανό — χρησιμοποιούνταν επίσης ως αντιαρματικά όπλα στο ανατολικό μέτωπο και στην Αφρική. Η ισχύς πυρός τους ήταν καταστροφική, αλλά κάθε βολή αποκάλυπτε τη θέση τους και προκαλούσε άμεσες αντεπιθέσεις. Σε πόλεις όπως το Βερολίνο, το Αμβούργο ή το Έσσεν, οι πυροβολαρχίες βομβαρδίζονταν αδιάκοπα, ενώ στο Κουρσκ και το Στάλινγκραντ τα πληρώματα παγιδεύονταν σε άμεσες συγκρούσεις με κύματα σοβιετικών αρμάτων. Οι πυροβολητές ζούσαν ατελείωτες μέρες πείνας, κρύου, εξάντλησης και διαρκούς τρόμου, γνωρίζοντας πως κάθε επίθεση μπορούσε να είναι η τελευταία τους.

Καθώς ο πόλεμος προχωρούσε, οι βετεράνοι αντικαταστάθηκαν από εφήβους του Volkssturm και νεαρούς Flakhelfer μόλις 15 ή 16 ετών, χωρίς επαρκή εκπαίδευση, που στέλνονταν στο αστικό μέτωπο ή σε πύργους από σκυρόδεμα. Οι ζωές τους χάνονταν ανάμεσα σε βαριά βλήματα, εκρήξεις και ατελείωτες νύχτες κάτω από τα εχθρικά πυρά. Το αποτέλεσμα ήταν ολέθριο: δεκάδες χιλιάδες πυροβολητές πέθαναν στη σιωπή, χωρίς δόξα ή αναγνώριση. Η ιστορία του Flak είναι μια ιστορία συλλογικής θυσίας — το πιο τραγικό πρόσωπο της γερμανικής άμυνας κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.