Wilde Eeuwen, het begin: aflevering 5

Deze week hoor je in NRC Vandaag onze serie Wilde eeuwen, het begin. Een van de verhalende series die we dit jaar maakten: perfect voor tijdens de dagen rond Kerst.






Het is 3.800 jaar geleden. Mijnwerker Lachisch verstopt zich in een tempel een leert daar vreemde tekentjes. Hoe nuttig kan dat nieuwe alfabet worden?  






Heeft u vragen, suggesties of ideeën over onze journalistiek? Mail dan naar onze redactie via [email protected].






Voor deze aflevering is onder meer gebruikt gemaakt van deze literatuur: 


Ludwig D. Morenz. ‘El(-GOD) as “Father in Regalness”. Mine M in Serabit el Khadim as a Middle-Bronze-Age (c. 1900 BC). Working Space sacralised by Early Alefbetic Writing’ (https://www.dependency.uni-bonn.de/im...) in Working Paper 13 Bonn Center for Dependency and Slavery Studies, 2023.  


Martijn Jaspers en Toon Van Hal. ‘Van huisje tot hashtag, van ossenkop tot apenstaart. Een geschiedenis van het alfabet’, Maklu uitgever, 2023.  


Silvia Ferrara. ‘The Greatest Invention. A History of the World in Nine Mysterious Scripts’, Farrar, Straus and Giroux 2022 (Vertaald uit het Italiaans door Todd Portnowitz). 


Felix Höflmayer e.a. ‘Early alphabetic writing in the ancient Near East: the ‘missing link’ from Tel Lachish’ (https://www-cambridge-org.utrechtuniv...) in Antiquity, juni 2021.  


Philip J. Boyes en Philippa M. Steele (eds). ‘Understanding Relations Between Scripts II Early Alphabets’, Oxbow books, 2020.  


Miriam Lichtheim. ‘Ancient Egyptian Literature’, University of California Press, 2019 (eerste druk 1975).


Aaron Koller. ‘The Diffusion of the Alphabet in the Second Millennium BCE: On the Movements of Scribal Ideas from Egypt to the Levant, Mesopotamia, and Yemen’ (https://egyptianexpedition.org/articl...) , in Journal of Ancient Egyptian Interconnections, in december 2018.  


Steven R. Fischer. ‘History of Writing’, Reaktion Books, 2003.


Brian E. Colles. ‘The Proto-Alphabetic Inscriptions of Canaan’ in Ancient Near Eastern Studies, 1991.


Lina Eckenstein. ‘A History of Sinai’ (https://www.gutenberg.org/ebooks/50390) , Macmillan 1921. 






Tekst en presentatie: Hendrik Spiering


Redactie en regie: Mirjam van Zuidam


Muziek, montage en mixage: Rufus van Baardwijk


Beeld: Jeen Berting


Vormgeving: Yannick Mortier