જીરાનું બિયારણ કેવું ખરીદવું જોઈએ...

🌾 જીરાના સારા બિયારણની પસંદગી માટેની વિગતવાર માહિતી
જીરાની સારી ગુણવત્તા માટે બિયારણની પસંદગી કરતી વખતે નીચેના મુદ્દાઓ ધ્યાનમાં લેવા જોઈએ:
૧. જાતની પસંદગી (Variety Selection)
સૌથી પહેલા તમારા વિસ્તારના હવામાન અને જમીનને અનુકૂળ, તેમજ રોગ પ્રતિકારક શક્તિ ધરાવતી જાત પસંદ કરો.
ગુજરાત જીરૂ-૪ (Gujarat Jeeru-4/GC-4): આ જાત સુકારા (Wilting) અને ચરમી (Blight/Alternaria) જેવા મુખ્ય રોગો સામે સારી પ્રતિકારકતા ધરાવે છે અને સારું ઉત્પાદન આપે છે. આ જાત રાજ્યના મોટાભાગના વિસ્તારો માટે ભલામણ કરેલ છે.
ગુજરાત જીરૂ-૫ (Gujarat Jeeru-5/GC-5): આ પણ નવી સુધારેલી જાત છે, જે સારી ગુણવત્તાવાળું અને ઊંચું ઉત્પાદન આપવા માટે જાણીતી છે.
૨. બિયારણની ગુણવત્તાના માપદંડ
તમે જે બિયારણ ખરીદી રહ્યા છો, તે નીચેના માપદંડો પર ખરું ઉતરવું જોઈએ:
| માપદંડ | વિગત |
|---|---|
| સ્ફૂરણશક્તિ (Germination %) | બિયારણમાં ઓછામાં ઓછી ૮૦% સ્ફૂરણશક્તિ હોવી જોઈએ, જેથી એકમ વિસ્તારમાં છોડની યોગ્ય સંખ્યા જળવાઈ રહે. |
| ભૌતિક શુદ્ધતા (Physical Purity) | બિયારણ ૯૮% થી વધુ શુદ્ધ હોવું જોઈએ. તેમાં અન્ય પાકના કે નીંદણના બીજ કે કાંકરી-કચરો ન હોવો જોઈએ. |
| ભેજનું પ્રમાણ (Moisture Content) | સંગ્રહ માટે ભેજનું પ્રમાણ ૭-૮% થી વધુ ન હોવું જોઈએ, જેથી બિયારણની સંગ્રહશક્તિ જળવાઈ રહે. |
| જનીનિક શુદ્ધતા (Genetic Purity) | બિયારણ ૧૦૦% તે જ જાતનું (દા.ત. GC-4નું) હોવું જોઈએ. |
૩. ખરીદીનું સ્થળ અને પ્રમાણપત્ર
પ્રમાણિત સ્ત્રોત: હંમેશા રાજ્યના બીજ નિગમ (GSSC), કૃષિ યુનિવર્સિટીઓ (જેમ કે જૂનાગઢ, આણંદ, કે દાંતીવાડા) અથવા સરકાર માન્ય ખાનગી બીજ કંપનીઓ પાસેથી જ ખરીદી કરો.
બિયારણનું પ્રમાણપત્ર (Seed Tag): ખરીદી વખતે બિયારણની થેલી પર બ્લુ કે ગ્રીન કલરનો પ્રમાણિત ટેગ (Certified Tag) લગાવેલો હોવો જોઈએ. આ ટેગ બિયારણની ગુણવત્તા અને સ્ફૂરણશક્તિની ખાતરી આપે છે.
ખરીદીની રસીદ: વેપારી પાસેથી હંમેશા બિયારણનું નામ, લોટ નંબર અને ઉત્પાદકનું નામ દર્શાવતી પાકી રસીદ (બિલ) લેવી.
૪. વાવેતર પહેલાની માવજત (Seed Treatment)
બિયારણ ખરીદ્યા પછી વાવણી પહેલા તેને માવજત (ટ્રીટમેન્ટ) આપવી ફરજિયાત છે:
ફૂગનાશક: પ્રતિ કિલો બિયારણ દીઠ ૨ ગ્રામ થાયરમ અથવા કાર્બેન્ડાઝીમ જેવા ફૂગનાશકનો પટ આપવાથી સુકારા જેવા રોગોથી રક્ષણ મળે છે.
જૈવિક ખાતર: ત્યારબાદ એઝોટોબેક્ટર (Azotobacter) અને ફોસ્ફરસ ઓગાળનારા બેક્ટેરિયા (PSB) જેવા જૈવિક ખાતરનો પટ આપવાથી છોડનો વિકાસ સારો થાય છે અને રાસાયણિક ખાતરોનો ખર્ચ ઘટે છે.
તમે તમારા વિસ્તાર માટે જીરાની કઈ જાત સૌથી વધુ સારી રહેશે, તે વિશે માહિતી મેળવવા માંગો છો?
ખેડૂત ખુશ તો બધા ખુશ
એ જે મૂળિયા
મો.7862060200