NGUYÊN TỐ NHÓM IA - KIM LOẠI KIỀM VÀ HỢP CHẤT CỦA KIM LOẠI KIỀM | HÓA HỌC 12

Nguyên Tố Nhóm IA - Kim Loại Kiềm Và Hợp Chất Của Kim Loại Kiềm | Hóa Học 12 Chân Trời Sáng Tạo
Lý Thuyết Trọng Tâm Kim Loại Kiềm Và Hợp Chất | Hóa Học 12 Chân Trời Sáng Tạo
A. KIM LOẠI KIỀM
Tính chất hóa học
Độ âm điện nhỏ, I1 thấp → tính khử mạnh
M → M+ + e (tăng dần Li, Cs)
1.Tác dụng với phi kim
2M + H2 → 2MH
VD:
4Na + O2 → 2Na2O
2Na + O2 → Na2O2 (natripeoxit)
6Li + N2 → 2LiN3
2. Tác dụng với nước (EoM+/M BÉ HƠN 0)
Na + H2O → NaOH + ½ H2
M + H2O → M+ + OH- + ½ H2
3. Tác dụng với dd axit
Na + HCl → NaCl + ½ H2↑
Na dư + H2O → NaOH + ½ H2­↑
4. Tác dụng với dd muối
Khi cho Na tác dụng với dd muối CuSO4 .
2 Na +2H2O →2NaOH +H2↑
2 NaOH+ CuSO4→Na2SO4 +Cu(OH)2$
IV. Ứng dụng
Kim lọai kiềm có nhiều ứng dụng quan trọng :
Chế tạo hợp kim có nhiệt độ nóng chảy thấp dùng trong thiết bị báo cháy,…
Các kim lọai Na và K dùng làm chất trao đổi nhiệt trong 1 vài lọai lò phản ứng hạt nhân.

B. MỘT SỐ HỢP CHẤT QUAN TRỌNG CỦA KIM LOẠI KIỀM
I.NATRI HIĐROXIT(NaOH)
a) Tính chất vật lí Natri Hiđroxit:
Chất rắn màu trắng, hút ẩm mạnh, nhiệt độ nóng chảy tương đối thấp 328oC.
Tan tốt trong nước và rượu, quá trình tan tỏa nhiều nhiệt.
b) Tính chất hóa học:
Là bazơ mạnh( hay còn gọi là kiềm hay chất ăn da), làm đổi màu chất chỉ thị: làm quỳ tím hóa xanh, phenolphtalein hóa hồng.
Phân li hoàn toàn trong nước: NaOHdd → Na+ + OH¯
NaOH có đầy đủ tính chất của một hiđroxit.
Với axit : H+ + OH– → H2O
Với oxit axit :
CO2 + NaOH → NaHCO3
CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O
NaOH + SiO2 → Na2SiO3 (*)
Lưu ý:
Phản ứng (*) là phản ứng ăn mòn thủy tinh (NaOH ở nhiệt độ nóng chảy) vì thế khi nấu chảy NaOH, người ta dùng các dụng cụ bằng sắt, niken hay bạc.
Khi tác dụng với axit và oxit axit trung bình, yếu thì tùy theo tỉ lệ mol các chất tham gia mà muối thu được có thể là muối axit, muối trung hòa hay cả hai.
OH¯ + CO2 → HCO3¯
2OH¯ + CO2 → CO32− + H2O
Với dung dịch muối :
CuSO4 + 2NaOH → Cu(OH)2↓ + Na2SO4 ( Cu(OH)2↓ xanh lam)
NH4Cl + NaOH → NaCl + NH3 + H2O
Al2(SO4)3 + 6NaOH → 2Al(OH)3↓ + 3Na2SO4 ( Al(OH)3↓ keo trắng).
Al(OH)3 + NaOH → NaAlO2 + 2H2O
NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O + CO2
NaHSO4 + NaOH → Na2SO4 + H2O
Chú ý :
Dung dịch NaOH có khả năng hoà tan : Al, Al2O3 , Al(OH)3
NaOH + Al + H2O → NaAlO2 + 3/2H2
2NaOH + Al2O3 → 2NaAlO­2 + H2O
NaOH + Al(OH)3 → NaAlO2 + 2H2O
Tương tự, NaOH có thể tác dụng với kim loại Be, Zn, Sb, Pb, Cr và oxit và hiđroxit tương ứng của chúng
Tác dụng với một số phi kim như Si, C, P, S, Halogen:
Si + 2OH¯ + H2O → SiO32¯ + 2H2
C + NaOH(nóng chảy) → 2Na + 2Na2CO3 + 3H2↑
4Ptrắng + 3NaOH + 3H2O → PH3 ↑ + 3NaH2PO2
Cl2 + 2NaOH → NaCl + NaClO + H2O
3Cl2 + 6NaOH → NaCl + NaClO3 + 3H2O
2.Điều chế:
Nếu cần một lượng nhỏ, rất tinh khiết, người ta cho kim loại kiềm tác dụng với nước:
Na + H2O → NaOH + ½ H2
Trong công nghiệp, người ta dùng phương pháp điện phân dung dịch NaCl có màng ngăn.
2NaCl + H2O → 2NaOH + H2 + Cl2
II. NATRI HIDROCACBONAT VÀ NATRI CACBONAT
a)Natri hidro cacbonat : NaHCO3
-Tính tan trong H2O: Tinh thể màu trắng , ít tan
Nhiệt phân: 2NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O
Với bazơ: NaHCO3 + NaOH → Na2CO3 + H2O
Với axit: NaHCO3 + HCl → NaCl + CO2 + H2O (ion HCO lưỡng tính.)
Thuỷ phân:
dung dịch có tính kiềm yếu
HCO+ H2O → H2CO3 + OH-
pH LỚN HƠN 7 (không làm đổi màu quỳ tím)
Điều chế
Na2CO3 + CO2 + H2O → 2NaHCO3

b)Natri cacbonat : Na2CO3
Tính tan trong H2O: Natricacbonat (hay soda) là chất bột màu trắng , hút ẩm và tonc = 851oC, Dễ tan trong nước và tỏa nhiều nhiệt.
Nhiệt phân: Không bị nhiệt phân
Với bazơ: Không phản ứng
Với axit: Na2CO3 + 2HCl → 2NaCl + CO2 + H2O
Thuỷ phân:
Dung dịch có tính kiềm mạnh
CO+ H2O → HCO+ OH
HCO+ H2O → H2CO3 + OH-
pH LỚN HƠN 7 ( Làm quỳ tím hóa xanh)
Điều chế
NaCl + CO2 + NH3 + H2 → NaHCO3 + NH4Cl
2NaHCO3 Na2CO3 + CO2 + H2O

XEM THÊM CÁC CLIP KHÁC VỀ HÓA HỌC LỚP 12 CHÂN TRỜI SÁNG TẠO - KẾT NỐI TRI THỨC - CÁNH DIỀU - CHƯƠNG TRÌNH MỚI Ở DƯỚI ĐÂY:
   • Hóa Học 12 | CHƯƠNG 1: ESTE - LIPIT | SÁCH...  
   • Hóa Học 12 | CHƯƠNG 2: CARBOHIDRATE - SÁCH...  
   • Hóa Học 12 | CHƯƠNG 3: HỢP CHẤT CHỨA NITRO...  
   • Hóa Học 12 - CHƯƠNG 4: POLYMER│SÁCH CHÂN T...  
   • HÓA HỌC 12│CHƯƠNG 5 PIN ĐIỆN VÀ ĐIỆN PHÂN│...  
   • Hóa Học 12 │ CHƯƠNG 6 - ĐẠI CƯƠNG KIM LOẠI...  
   • HÓA HỌC 12│CHƯƠNG 7 NGUYÊN TỐ NHÓM IA VÀ N...  
   • Hóa Học 12│CHƯƠNG 8: SƠ LƯỢC VỀ DÃY KIM LO...  
   • LUYỆN THI TỐT NGHIỆP TRUNG HỌC PHỔ THÔNG  ...  

#HóaHọc12ChânTrờiSángTạo ,
#KimLoạiKiềm ,
#KimLoạiKiềmHóa12,
#nguyêntốnhómIA,
#nguyêntốnhómIAhóa12,