Chris Hazelebach: beter leren bewegen.

“Het gevaar van niveauduidingen is dat iedereen van niveau 1 naar niveau 2 moet. Want dan pas heb je wat geleerd.” Maar dat is niet waar. “Sommige kinderen blijven hun hele leven niveau 1. En die worden óók beter.” In het bewegingsonderwijs praten we veel over “kinderen beter laten bewegen”. Maar wat bedoelen we daar nu écht mee? Efficiënter? Netter? Meer volgens de norm? In gesprek met Chris Hazelebach over wat we kunnen verstaan onder beter (leren) bewegen en welke taal daar het beste bij past.

Drie niveaus
Chris introduceert drie niveaus — beginnend, stabiel en experimenterend bewegen. Chris leert dat niveau 1 ook een leerweg is, en niet een tekort. Sterker nog: sommige kinderen zullen heel hun leven niveau 1-bewegers blijven… en tóch beter worden.

Hij geeft toe dat hij zelf jarenlang in die valkuil zat: “Ik probeerde ze altijd maar naar niveau 2 te helpen… ze werden knettergek van al mijn aanwijzingen.” Zijn reflectie is even eerlijk als bevrijdend: “De impliciete boodschap was: je bent pas beter als je niveau 2 bent. Dat moet eruit.”

Richting, Ritme en Reactie
Maar hoe help je dan wél? Daarvoor brengt Chris de taal terug tot drie essentiële begrippen. Hij noemt ASM, maar vereenvoudigt het tot een krachtige vaktaal: “Ik stop het terug naar ritme, richting en reactie.” Ritme omdat “sommige kinderen te snel draaien en anderen juist te traag”. Richting omdat “de één alleen het touwtje ziet en de ander al een beetje om zich heen kan kijken”. En reactie omdat “elke beweegvaardigheid een aaneenschakeling is van reacties op elkaar.”

Deze drie woorden — ritme, richting, reactie — worden een bril waardoor je anders naar je leerlingen kijkt. Niet om ze te vergelijken, maar om subtiele groei te zien: “Dat zijn de kleine verschuivingen die een niveau 1-beweger echt beter maken, zonder dat hij niveau 2 wordt.”

Je voelt dat dit niet alleen over motoriek gaat. Dit gaat over mensbeeld. Over pedagogiek. Over wat onderwijs wil zijn. Zoals Chris het zegt: “Wij hebben drie doeldomeinen… sport heeft er maar één.” En dus moet het bewegingsonderwijs kiezen voor groei, niet voor perfectie; voor experimenteren, niet voor strak afvinken; voor menselijkheid, niet voor efficiëntie.

Deze podcast is geen gesprek over techniek.
Het is een gesprek over onderwijs.
Over hoe we kinderen groot maken — niet door ze beter te laten presteren, maar door ze beter te laten leren bewegen op hún manier.

Daarom moet elke LO-docent deze aflevering horen. Omdat het je vak terugbrengt naar waar het bedoeld is: ontwikkeling, plezier en betekenis. En omdat je morgen anders voor de klas staat.

We zijn benieuwd naar je reactie!