Çocuğuma Okumayı Nasıl Sevdiririm?

ÇOCUĞUMA OKUMAYI NASIL SEVDİRİRİM? YÖNTEMİ NEDİR?
Birçok ebeveyn çocuğunun okumayı sevmesini istiyor. Öğretmenler bunun için çabalıyor.
Çünkü herkes biliyor ki okumayla birlikte birçok gelişimin beraberinde gelecektir. Bu
yetkinliğin kazanılması için hepimiz büyük bir arzu içindeyiz. Okumayı sevdirme konusunda 3
önemli faktör devreye giriyor:
Yöntem ne olmalı?
Süreç nasıl işletilmeli?
Uygulayıcı kim?
Evde kitap olması, çocuğa kitap okumak, çocukla kitap okumak, çocuğun ilgisini çeken
kitapları çocukla buluşturmak… Her şey biliniyor aslında. Burada en önemli konu şu: YÖNTEM

Ebeveyn neler yapmalı?

Öncelikle ebeveyn sabırlı olmalı. Her öğrencide farklı işleyen bir süreç var. Ebeveyn ya da
öğretmen bu süreci sabırla takip etmeli. Net bir zaman vermek doğru değil, her şeyde olduğu
gibi kişiden kişiye değişiklik gösterir. Ayrıca dalgalanmalar da olabilir. Öğrenci çok okurken
birden ara verebilir. Ebeveyn paniğe kapılabilir. Çocuğum çok iyi okuyordu, şimdi öyle değil.
Bunun sebepleri var:
Tekli öğretmenden çoklu öğretmene geçmesi yani ortaokula geçmesi, bazen bıkkınlık, ders
konularının ağır olması, seviyesine göre metinlerle karşılaşmaması, uygun kitapla
buluşamaması gibi. Temelde çok sağlam bir hazırlık var ise öğrenci okumayla devam edebilir.
Hangi yaş grubuyla başladığınız da önemli. Ne kadar erken başlarsanız o kadar kalıcı olur.
Anne karnında, doğunca, odasını süslerken, odasına kütüphane yaparak kelimeleri tanımaya
başlıyor. Bilinçli bir aile olabildiğince çocukla kelimeleri çok erken yaşta buluşturuyor. Sözel
zenginliğin olduğu ortamlarda çocuk, çok erken yaşta işitsel olarak kelimelerle buluşuyor.
Çocuk okumaya geçmeden onunla okuma yapılması çok önemli. Kitabı yabancı bir nesne
olarak görmemeli. Kitabın ulaşılabilir yerde olması gerekir. “Yırtma! Yeme! Yerine koy!” gibi
uyarılar olmaksızın çocuğa müdahale etmeden onu sevdirmek gerekir. Hayatının bir parçası
olmalı küçük yaştan itibaren. Bu ne diye merak etmeli. Kitaplar, okuma bilmeyen çocuğa
okunurken dramatize edilmeli. Rutini bozmadan her gün mutlaka uygun olunduğu zamanda
kesinlikle okunmalı. Fiziksel ve psikolojik hazır bulunuşluk kitap okunurken mutlaka dikkate
alınmalı. Bazen ezberler çocuk, yeni kitaplara geçilmeli. Kitap seçiminde ilgi alanları
gözetilmeli.

Hocam ben geç kaldım? Ne yapabilirim?

Hiçbir zaman geç değildir.
Hocam 11.sınıf çocuğuma da mı okuyacağım?" Neden olmasın?
Okuyun.

Kitap sadece okunan bir nesne değil bağ kurma aracıdır. Ebeveynlerin en büyük sorunu
çocukla iletişim. Bu noktada kitap okunurken yüzlerce değişik konu bulabilirsiniz. Kesip soru-
cevap yapabilirsiniz. Telefon gibi uyarıcılardan kesinlikle o an uzak durmalısınız. Ortam
okumaya elverişli olmalı.
Çocuk okumaya geçmeden çocuğa kitaplar okuduk diyelim. Okuduk ve okumayı öğrendi. En
büyük hata çocuk okumaya geçer geçmez okuması gelişsin diye anne - babanın veya
öğreticinin bu süreçten uzaklaşması ve çocuğu okumayla baş başa bırakması. Bu süreçte
çocuk yalnız bırakılmamalı. Çocuk akıcı okuma becerisi gelişene kadar asla okumayla baş başa
kalmamalı. Öğretmeni sizin yanınızdan ayırana kadar çocukla beraber okuyabilirsiniz.
Okumalısınız da.
Kendimize uygun olan kitabı bulmalıyız. Yüzlerce konu, yüzlerce yazar tarafından yüzlerce
yıldır çok farklı şekillerde anlatılıyor. Nasıl anlatıyor?  Kısa mı, uzun mu? Çocuk nasıl ister? Ne
sever? Bunlar hangi metinler? Çocukları tanıyarak en uygun kitaplarla buluşturmalıyız.
Bu süreçte çok dikkatli olmalıyız. Okumaya ve okutmaya bıkmadan devam etmeliyiz. Bazen
anne baba sırf çocuğu onu okurken görsün diye okuma yapıyor. Gerçeklik ve gereklilik
duygusunu ona göstermeliyiz.
Bazen nefret ettiğimiz konularda da okuma yapmamız gerekiyor. İrade ve bilinç geliştirmeli,
Bir disiplin ve yönetim gerekiyor.
Jules Payot: İrade yönetimi. Ebeveynlere önerebileceğim kıymetli bir kitap.
Daniel Pennac: Roman Gibi. Okuma sürecini nasıl yöneteceklerine dair kitaptır. İlkokul
velilerine önerebileceğim bir kitaptır.
Mine Soysal: Eyvah Kitap. Ortaokul velilerinin okuyacağı bir kitap.
Esra Avgören: Küçük Kitap Kurtları Yetiştirme
Temel hedefimiz okumayı sevdirmek olmalı, bunu doğal bir ortamda yapmalıyız. Mecbur
kılmadan gerekliliğini anlatarak çocuğu davet etmek gerekir. Ödül veya ceza olarak değil.
Okumanın kendisinin bir ödül olduğu bilinci verilerek yapılmalı. Bu bilinç olursa doğal
akışında çocuk okuyacaktır.
Şu unutulmamalı: Ebeveynler çocukları yetiştirdiği gibi çocuklar da ebeveyni yetiştirir.