गवताचे पाते दहावी चा धडा स्वाध्याय | gavatache pate swadhyay | Class 10 | RK Edits

गवताचे पाते दहावी चा धडा स्वाध्याय | gavatache pate swadhyay | Class 10 | RK Edits 26

#class10 #10th #10thmarathi

स्वाध्याय इयत्ता दहावी विषय मराठी पाठ सातवा गवताचे पाते, स्वाध्याय गवताचे पाते, स्वाध्याय इयत्ता दहावी, स्वाध्याय इयत्ता दहावी मराठी, Swadhyay gavtache pate, Swadhyay class 10, Swadhyay class 10 marathi, Swadhyay class 10 marathi gavtache pate, गवताचं पातं, स्वाध्याय गवताचं पातं, Gavtacha pata Swadhyau gavtacha pata,


(१) आकृत्या पूर्ण करा.
रूपक कथेची वैशिष्ट्ये
गवताच्या पात्याची स्वभाव वैशिष्ट्ये
पानाची स्वभाव
वैशिष्ट्ये
गवताच्या पात्यासाठी पाठात आलेले शब्द व शब्दसमूह

(२) कारणे लिहा.
(अ) झोपी गेलेल्या चिमुकल्या गवताच्या पात्यानं गळून पडणाऱ्या पानाकडे तक्रार केली, कारण ...........
(अा) ‘अरसिक गवताच्या पात्याला गाणं समजणार नाही’ असे गळून पडणारे पान म्हणाले, कारण ...........
(इ) वसंताच्या संजीवक स्पर्शाने पानाचे रूपांतर चिमुकल्या पात्यात झाले, कारण ...........
(३) खालील शब्दांतील अक्षरांपासून अर्थपूर्ण शब्द तयार करा.
(अ) बेजबाबदारपणा-
(आ) धरणीमाता-
(इ) बालपण-

(४) खालील परिच्छेद वाचा. विरामचिन्हांचा योग्य वापर करून परिच्छेद पुन्हा लिहा.
कुंभकोणम्येथील शाळेत गणिताचा सिद्धांत शिक्षक समजावून सांगत होते एखाद्या संख्येला त्याच
संख्येने भागले असता भागाकार नेहमी एक येतो तेवढ्यात एक लहानसा मुलगा ताडकन उभा राहिला आणि
म्हणाला गुरुजी तुमचा हा सिद्धांत थोडासा चुकीचा आहे ते म्हणाले तुझे म्हणणे स्पष्ट करून सांग पाहू यावर
तो मुलगा धीटपणे म्हणाला सर शून्याला शून्याने भागले तर त्या चिमुरड्या मुलाचा हा प्रश्न ऐकताच त्या
शिक्षकांना त्याच्या बुद्‌धिमत्तेचे विलक्षण आश्चर्य वाटले हा मुलगा म्हणजे पुढे श्रेष्ठ गणिती म्हणून प्रसिद्ध
झालेले श्रीनिवास रामानुजन होय
(५) खालीलपैकी कोणती जोडी विरुद्धार्थी नाही?
(अ) ज्ञानी Ð  सुज्ञ
(अा) निरर्थक Ð  अर्थपूर्ण
(इ) ऐच्छिक Ð  अनिवार्य
(ई) दुर्बोध Ð  सुबोध
(६) स्वमत.
(अ) ‘माणसातील ठरावीक मनोवृत्तीची पुनरावृत्ती वारंवार होत असते’, हे पाठाच्या आधारे स्पष्ट करा.
(आ) गवताच्या पात्याच्या ठिकाणी तुम्ही असता, तर तुम्ही पानाला काय उत्तर दिले असते?
(इ) गवताचे पाते व पान यांच्या स्वभाववैशिष्ट्यांत बदल झाला आहे, अशी कल्पना करून कथेचे पुनर्लेखन करा.
(७) खाली दिलेल्या रूपक कथेचा भावार्थ तुमच्या शब्दांत लिहा.
‘‘...एक विचारू?’’
उगवून नुकतेच काही दिवस झालेलं रोप लगतच्या महावृक्षाला म्हणाले.
‘‘हं.’’
‘‘मलाही तुमच्यासारखं मोठ्ठं व्हायचंय... पण..’’
‘‘पण माझ्या सावलीखाली आता ते शक्य नाही, हो ना?’’
‘‘...हो.’’
‘‘अरे! कितीतरी लहान लहान झाडंही खूप सुंदर असतात, आणि इतक्या..’’
‘‘पण वाढणं देखील सुंदरच असेल ना?’’
‘‘हो! आणि इतक्या उंचीवर आता खरं तर ही लहान झाडंच जास्त सुंदर दिसतात...’’
...आणि महावृक्षाला दूरवर जंगलातून वाट काढीत येणारा एक लाकूडतोड्या दिसला!
(गुलमोहर)
(टीप - रूपक कथेचा भावार्थ परीक्षेकरिता समाविष्ट केलेला असल्याने तोही पाठाचा भाग म्हणून अभ्यासावा.)