Panik Atak: Kalp Krizi Gibi Hissettirmesinin Gerçek Nedeni | Uzman Klinik Psikolog Mert Aktaş

Panik atak, çoğu kişinin bir anda ve kontrol dışı hissettiği çok yoğun bir alarm tepkisidir. Beden kalp krizi geçiriyormuş gibi sinyaller verirken, aslında ortada gerçek bir tehlike olmayabilir. Bu videoda panik atağın neden bu kadar güçlü hissettirdiğini, beynin alarm sisteminin nasıl çalıştığını ve bu deneyimin neden hafızada bu kadar iz bıraktığını bilimsel bir perspektifle ele alıyorum.
Bu içerik, DSM-5, nörobilim araştırmaları ve BDT/ACT terapötik yaklaşımlarından yararlanılarak hazırlanmıştır.

1-Panik Atak Podcast

⏱️ Bölümler (Chapters)
00:00 – Panik atağın bedende ilk hissedilişi
01:05 – Alarm tetiklenmesi ve belirsizlik hissi
02:28 – DSM-5’e göre panik atak tanımı
03:00 – Yanlış alarm mekanizması
03:40 – Amigdalanın rolü ve korku devresi
04:10 – Prefrontal korteks neden geriden geliyor?
04:40 – Otonom sinir sistemi ve savaş-kaç tepkisi
05:15 – Neden 10–15 dakikada azalır?
05:40 – Panik atağın neden unutulmaz olduğu
06:10 – Travmatik etki oluşturabilir mi? (Araştırmalar)
07:30 – Panik sırasında görülen bilişsel hatalar
08:20 – BDT perspektifi: Felaketleştirme döngüsü
09:05 – ACT perspektifi: Mindfulness & defüzyon
10:10 – Deneyime eşlik etmek ve kaçınma döngüsü
11:00 – Günlük hayatta alarm sistemiyle başa çıkma içgörüleri
12:40 – “Bu geçiyor” bilgisinin neden düzenleyici olduğu
13:30 – Kapanış ve terapötik çerçeve

🧠 Videoda Ele Alınan Bilimsel Başlıklar
• Panik atağın nörobiyolojik altyapısı (amigdala, prefrontal korteks, otonom sinir sistemi)
• Alarm sisteminin “yanlış tetiklenmesi” neden olur?
• Neden panik atak kalp krizi gibi hissedilir?
• BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi) bakış açısıyla panik anındaki felaketleştirme
• ACT yaklaşımı ve defüzyon ilkesi
• Tekrarlayan panik atağın travmatik etkiye dönüşmesi (Ehlers & Clark, 2000; Bandelow et al., 2014)
• Panik sonrası bilişsel döngüler: antisipatuvar kaygı, kaçınma, beden taraması
• Panik atağın neden hafızada bu kadar güçlü yer ettiği (hipokampus rolü)

📷 Instagram: klinikpsikologmertaktas
🌐 Web sitesi: mertaktas.com
📩 İletişim: [email protected]

📢 Destek olmak için
Videoyu faydalı bulduysanız beğenmeyi, yeni içeriklerden haberdar olmak için abone olmayı ve bildirimleri açmayı unutmayın.
Bu kanal, terapi yerine geçmez; ancak yaşadığınız deneyimlere bilimsel ve düzenleyici bir çerçeve sunmayı amaçlar.

Yeni videolar için abone olmayı unutmayın.

📚 Bu bölümde yer alan bilimsel bilgiler DSM-5, ICD-11 ve panik bozukluğa ilişkin modern BDT (Beck, Clark, Barlow) ve ACT (Hayes, Eifert-Forsyth) terapötik yaklaşımları temel alınarak hazırlanmıştır. Ayrıca nöropsikolojik alarm sistemi araştırmalarında LeDoux, Etkin & Wager gibi öncü bilim insanlarının çalışmaları referans alınmıştır.

📚 PANİK ATAK – Sesli İçerik Referans Listesi
Tanı ve Sınıflandırma
• American Psychiatric Association (2013). Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (5th ed.).
• World Health Organization (2022). International Classification of Diseases (ICD-11).
• NICE Guidelines (National Institute for Health and Care Excellence).
BDT (Bilişsel Davranışçı Terapi) Perspektifi
• Beck, A. T., & Clark, D. A. (1997). Anxiety and depression: Cognitive theory and therapy.
• Clark, D. M., & Beck, A. T. (2010). Cognitive Therapy of Anxiety Disorders.
• Barlow, D. H. (2002). Anxiety and Its Disorders: The Nature and Treatment of Anxiety and Panic.
ACT (Kabul ve Kararlılık Terapisi) Perspektifi
• Hayes, S. C., Strosahl, K., & Wilson, K. G. (2012). Acceptance and Commitment Therapy: The Process and Practice of Mindful Change.
• Eifert, G. H., & Forsyth, J. P. (2005). Acceptance and Commitment Therapy for Anxiety Disorders.
Nöropsikoloji ve Alarm Sistemi – Beyin Temelli Yaklaşım
• LeDoux, J. (2015). Anxious: Using the Brain to Understand and Treat Fear and Anxiety.
• Phelps, E.A., & LeDoux, J.E. (2005). Contributions of the amygdala to emotional processing: From animals to humans.
• Etkin, A., & Wager, T. D. (2007). Functional neuroimaging of anxiety: A meta-analysis.
Panik Atak Mekanizması ve Alarm Yanılsaması
• Gorman, J. M., Kent, J. M. (1999). Panic disorder and the brain: A neurochemical perspective.
• Bouton, M. E. (2002). Context and behavioral processes in extinction.
Panik Atak Tedavi Meta-Analizleri ve Klinik Yönlendirme
• Hofmann, S. G., et al. (2012). The efficacy of cognitive behavioral therapy: A review of meta-analyses.
• Craske, M. G., et al. (2014). Maximizing exposure therapy: An inhibitory learning approach.
Panik Atak TSSB ilişkisi
• Bandelow et al. (2014): Panik atak sonrası uzun süreli psikolojik etkiler incelendi, yüksek yoğunlukta panik yaşayan bireylerin %23’ünde travma benzeri stres belirtileri görüldü.
• Ehlers & Clark (2000) – “İşlemleme teorisi”: Kişinin olayın tehdidini nasıl yorumladığı travmatik etkiyi belirler.
• Hendriks et al. (2010): Panik bozuklukta intrüzyon tipi düşünceler gözlendi.
• American Psychiatric Association, 2013 (DSM-5): Panik bozukluk ayrı sınıfta olsa da, “travma benzeri klinik prezentasyon gösterebilir” ifadesi yer almaktadır.